خوشبختانه کشور ایران از نظر جغرافیایی در موقعیتی قرار گرفته است که در بسیاری از نقاط آن می‌توان شاهد معادن مختلفی همچون آهن، طلا، مس، گیلسونایت، گچ، سیمان، گاز طبیعی، نقره، روی، سرب، نفت، منگنز، تیتانیوم، سنگ‌های زینتی و… بود. برای آنکه بتوان در هرکدام از معادن گفته شده عملیات اکتشاف، استخراج و فرآوری را انجام داد لازم است که ابتدا مجوزهای مربوطه اخذ شود و معدن در سامانه کاداستر ثبت شده باشد در غیر این صورت هیچ‌کس مجاز به انجام عملیات استخراج و فرآوری از معادن نخواهد بود. برای ثبت معادن مختلف لازم است که شرایط و ضوابط مختلفی در نظر گرفته شوند. در ادامه این مطلب از قیر غرب نیکان به بررسی شرایط ثبت معدن و همچنین آموزش ثبت نام در سامانه کاداستر معدن پرداخته خواهد شد.
شرایط ثبت معدن
همان‌طور که گفته شد برای ثبت معادن مختلف و دریافت مجوزهای رسمی برای شروع عملیات و فرآوری لازم است که شرایط ویژه‌ای فراهم باشد. از جمله مهم‌ترین شرایط ثبت معدن و اخذ مجوزهای قانونی می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- فرد متقاضی مجوز حتماً باید به سن قانونی رسیده باشد.
- متقاضی نباید از کارکنان رسمی دولت خصوصاً در وزارت معادن و فلزات گران‌بها باشد و یا باید حداقل یک سال از قطع اشتغال او گذشته باشد.
- فرد متقاضی نباید سمت‌هایی همچون نخست وزیر، وزیر، معاونت، نمایندگی مجلس، سفیر، استاندار، شهردار، نماینده انجمن و … داشته باشند.
- متقاضی حقیقی نباید دارای پروانه اکتشاف باشد.
- متقاضى حقوقى باید تائید صلاحیت فنى و مالى از سوى وزارت صنایع و معادن داشته باشد.
- متقاضی نباید جز کارمندان و صاحب منصبان کشوری، کارمندان مؤسسات دولتی، مقرری بگیران خزانه دولت یا مجلس، مدیران و کارکنان بنگاه‌های خیره‌ای که از دولت کمک می‌گیرند و … باشد.
- متقاضی باید تائید صلاحیت فنی و مالی را از وزارت صنایع و معدن دریافت نماید و دارای فونت مالی مشخص شده باشد.
- منطقه یا معدن مورد درخواست باید آزاد باشد و از قبل به صورت کامل یا محدوده‌ای ثبت نشده باشد.
آموزش ثبت نام در سامانه کاداستر معدن
همان‌طور که گفته شد شرایط ثبت معدن می‌تواند ماده‌ها و تبصره‌های متعددی داشته باشد و لازم است که تمامی آن‌ها در نظر گرفته شود. برای آنکه بتوان عملیات استخراج از معادن را به صورت قانونی و رسمی شروع کرد لازم است که معدن مورد نظر در سامانه رسمی کاداستر معدن که سامانه آنلاین وزارت صنعت، معدن و تجارت است ثبت شود. با استفاده از این سامانه متقاضیان قادر خواهند بود که درخواست‌های خود مربوط به اکتشاف، بهره‌برداری، تولید و فرآوری مواد معدنی خود را ثبت و پیگیری نمایند. برای ثبت معادن در سامانه کاداستر لازم است که مراحل مختلفی را پشت سر گذاشت که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:
- در مرحله اول متقاضیان باید وارد سایت رسمی کاداستر به آدرس cadaster.mimt.gov.ir مراجعه کرده و بر روی گزینه ثبت نام کلیک کرده و مراحل ثبت نام خود را شروع کنند.
- در مرحله دوم لازم است که فرد متقاضی فرم ثبت نام را با دقت مطالعه کرده و اطلاعاتی همچون نام، نام خانوادگی، شماره شناسنامه، شماره تلفن، آدرس پستی و سایر مشخصات را به صورت دقیق و صحیح وارد کنند.
- در مرحله سوم باید فرایند ثبت نام تکمیل شود و با بررسی ایمیل وارد شده در فرم و همچنین کلیک کردن بر روی لینک ارسالی این فرآیند تکمیل خواهد شد. در مقاله دیگری از سایت قیر غرب نیکان تحت عنوان آشنایی با انواع معادن به بررسی و معرفی انواع معادن پرداخته شده که می‌تواند اطلاعات کاربردی و مفیدی در اختیار خواننده‌ها قرار بدهد.
ثبت درخواست در سامانه کاداستر
زمانی که متقاضیان در سامانه کاداستر ثبت نام کردند می‌توانند درخواست‌های خود را در این سامانه ثبت کرده و نتایج آن را پیگیری نمایند. برای ثبت درخواست در این سایت لازم است 4 مرحله اصلی اجرایی شود که به شرح زیر می‌باشند.
- در مرحله اول متقاضیان باید به سایت رسمی کاداستر به آدرس cadaster.mimt.gov.ir مراجعه کرده و نام کاربری و رمز عبور خود را وارد کنند تا بتوانند به حساب کاربری شخصی و اختصاصی خود دسترسی داشته باشند.
- در مرحله دوم لازم است که متقاضی نوع درخواست خود را مشخص نماید و برای این کار باید از میان گزینه‌های مختلف یک گزینه را انتخاب کند. به عنوان نمونه گزینه‌های مختلفی همچون اکتشاف، استخراج و … وجود دارند و متقاضی باید نوع درخواست خودش را تعیین نماید.
- در مرحله سوم و بعد از مشخص شدن نوع درخواست لازم است که مدارک مورد نیاز در سایت بارگذاری شود. برای این کار لازم است که گزارش اکتشاف و سایر مدارک مورد نیاز بارگذاری شده تا مورد بررسی نهایی قرار بگیرد.
- در مرحله پایانی فرد متقاضی باید درخواست خود را ثبت کند و منتظر بماند که توسط سازمان صنایع و معادن بررسی شود.
در نهایت و بعد از مدت زمان مشخص شده متقاضی می‌تواند برای دریافت و پیگیری نتیجه درخواست خود دوباره به سایت و سامانه معرفی شده مراجعه کند و بر روی گزینه پیگیری درخواست کلیک نمایند و نتیجه بررسی‌های سازمان صنایع و معادن را مشاهده کند. در این قسمت می‌توان اصلاحیه‌های لازم را نیز انجام شود. همچنین در صورتی که متقاضی تمایل داشته باشد درجه معدن مورد نظر خود را ارتقا بدهد می‌تواند مدارک و اطلاعات مربوطه را بارگذاری کرده و به سازمان صنایع و معادن ارسال کند و در صورت تائید، درجه معدن خود را ترفیع بدهد.
سایر مراحل و شرایط ثبت معدن
همان‌طور که در بخش‌های قبلی عنوان شدن برای ثبت معادن لازم است که شرایط و مدارک مختلفی را آماده نمود و در سامانه کاداستر آن‌ها را بارگذاری نمود. علاوه بر شرایط گفته شده برای ثبت معادن باید مراحل دیگری را نیز اجرا نمود که به شرح زیر می‌باشند:
آزاد بودن محدوده درخواست
برای آنکه بتوان یک محدوده و موقعیت را به عنوان معدن ثبت کرد لازم است که از آزاد بودن آن اطمینان حاصل کرد. در اصل هر محدود فقط یک بار به عنوان معدن ثبت می‌شود و کارهای اکتشافی و فرآوری در آن صورت می‌گیرد. در مقاله دیگری تحت عنوان کار معدن چیست به بررسی کامل کار معدن، نکات اجرایی و … پرداخته شده که مطالعه آن خالی از لطف نخواهد بود.
تائید استعلام دستگاه‌ها
مرحله مهم دیگری که برای ثبت معادن باید اجرا کرد دریافت استعلام دستگاه برای محدوده مورد نظر است. بعد از آنکه محدوده و معدن مورد نظر در سامانه کاداستر ثبت شد، سامانه صمت موظف است که طی نامه‌ای نظر ارگان‌های مرتبط مانند محیط زیست، انرژی اتمی، منابع طبیعی، آب، میراث فرهنگی و … را استعلام کرده و به متقاضی اعلام نماید چرا که ممکن است برای شروع اکتشاف، استخراج و … نیاز برای هماهنگی‌های مختلف با ارگان‌های مربوطه باشد و متقاضی باید نسبت به پیگیری و در صورت لزوم هماهنگی بازدید از منطقه با ارگان مربوطه اقدام نماید و در نهایت پروانه اکتشاف صادر گردد.
تهیه طرح اکتشافی
بعد از ثبت معدن سازمان صمت از متقاضی درخواست طرح اکتشاف خواهد کرد تا پروانه اکتشاف او را صادر کند. متقاضی موظف است که حداکثر تا دو ماه از اعلام سازمان صمت، طرح خود را ارائه کند و در نهایت بعد از بررسی طرح توسط کارشناسان، پروانه اکتشاف صادر خواهد شد.
جمع‌بندی نهایی
ثبت معدن و دریافت مجوزهای قانونی برای شروع فعالیت‌هایی همچون اکتشاف، استخراج و فرآوری مواد مختلف اهمیت و ارزش بالایی دارد. برای این کار حتماً باید متقاضی در سامانه کاداستر معدن ثبت نام کرده و مدارک مورد نیاز را بارگذاری کرده. از مهم‌ترین شرایط ثبت معدن می‌توان به داشتن سن قانونی، نداشتن مشاغل دولتی، داشتن صلاحیت فنی و مالی و همچنین مواردی همچون آزاد بودن محدوده معدن، تائید استعلام دستگاه‌ها و ارائه طرح اکتشاف اشاره کرد.