گردو از جمله مواد خوراکی بسیار لذیذ و خوشمزهای است که سرشار از انواع ترکیبات و مواد آلی و معدنی است و میتواند خواص و فواید متعددی برای سلامتی جسمی و ذهنی انسان داشته باشد. در باورهای عامیانه و به دلیل شباهت مغز گردو به مغز انسان اینگونه برداشت میشود که این ماده غذایی برای تقویت مغز، حافظه و ذهن مؤثر است اما این باور در حقیقت ریشه علمی دارد و دلیل خاصیت مغز گردو در تقویت مغز و ذهن وجود ترکیباتی همچون امگا 3 میباشد. در ادامه مطلب به بررسی مهمترین فواید گردو برای مغز پرداخته میشود.
ترکیبات اصلی گردو
به صورت کلی درخت گردو از ریشه تا ساقه و برگ میتواند حاوی مواد و ترکیبات مختلفی باشد که کاربردهای متعددی در صنایع مختلف خصوصاً طب سنتی و پزشکی داشته دارند. بررسیها و تحقیقات مختلفی بر روی مغز گردو انجام شده است که نشان میدهد این ماده غذایی سرشار از ترکیبات مختلفی است که مهمترین آنها به شرح زیر هستند:
- کربوهیدراتها و پروتئینها
- فیبر و چربیها
- فلاونوئیدها، استروئیدها، آلکالوئیدها و آمینو اسیدها
- آنتیاکسیدانها و انواع ویتامینهای B1، B2، B3، B6، B9، C، E و …
- پتاسیم، سدیم، کلسیم، آهن، فسفر، منیزیم، مس و …
به صورت کلی مغز گردو حاوی ۴٪ آب، ۱۵٪ پروتئین، ۶۵٪ چربی، ۱۴٪ کربوهیدرات و ۴٪ فیبر غذایی است و ۱۰۰ گرم از آن میتواند ۲٬۷۴۰ کیلوژول (۶۵۴ کیلوکالری) انرژی مورد نیاز بدن را تامین کند. گردو برخلاف سایر مغزیجات و فندقیها سرشار از چربیهای تکسیرنشده هستند از اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه تشکیل شده که شامل اسید لینولئیک، آلفا لینولنیک اسید و … هستند.
مهمترین فواید گردو برای مغز
وجود ترکیبات و املاح گفته شد در مغز گردو باعث میشود که این ماده خواص و فواید متعددی برای اندامهای داخلی بدن و رشد و تقویت آنها داشته باشد. از جمله مهمترین خواص گردو برای مغز میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
ارتقا حافظه و تمرکز
یکی از مهمترین و اصلیترین خواص و کاربردهای خوردن مغز گردو افزایش و بهبود عملکرد حافظه و تمرکز خصوصاً در سنین کودکی است. ازآنجاییکه این ماده غذایی حاوی مقادیر بالایی از ترکیبات امگا 3 و ویتامینهای مختلف است و از آنتیاکسیدانهای متعددی برخوردار است میتواند از تجمع ترکیبات آمیلوئید که سبب تولید رادیکالهای آزاد در مغز میشود جلوگیری کند. کاهش رادیکالهای آزاد و جلوگیری از تولید آنها میتواند باعث بهبود حافظه و رشد آن شده و اضطراب و استرس افراد را نیز کم کند.
جلوگیری از سکتههای مغزی
بر اساس تحقیقات و بررسیهای انجام شده وجود ترکیبات مختلفی همچون اسید چرب امگا ۳ یا آلفا لینولنیک اسید، ترکیبات آنتیاکسیدانی مانند فلاونوئیدها، اسید الارژیک، ملاتونین، ویتامین E، فولات، گاماتو کفروا و پروآنتوسیانیدینها و … دارای خواص ضدالتهابی هستند و میتوانند باعث بهبود و تقویت سیستم ایمنی بدن شوند. این مواد میتوانند در کاهش سکتههای مغزی نقش مؤثری داشته باشند و به عملکرد بهتر عروق مغزی کمک کنند.
جلوگیری از آلزایمر
اگرچه بیماری آلزایمر میتواند دلایل مختلفی همچون ترومای سر، افسردگی بالینی و فشار خون بالا و … داشته باشد اما یکی دیگر از مهمترین دلایل آن کوچکتر شدن عضلات مغزی و از بین رفتن ارتباطات عصبی است. مصرف گردو میتواند به رشد مغز خصوصاً در سنین پایین کمک کرده و مانع از حذف ارتباطات عصبی شود. همچنین این ماده از ابتلا به بیماریهایی همچون افسردگی جلوگیری میکند و در نتیجه احتمال بروز آلزایمر را در افراد کاهش خواهد داد.
جلوگیری از بیماری اختلالات شناختی
از دیگر فواید گردو برای مغز میتوان به جلوگیری از بیماری اختلالات شناختی اشاره کرد که در جوامع امروزی بسیار شایع شده است. در حقیقت بیماری اختلالات شناختی میتواند ناشی از عواملی همچون آلزایمر، افسردگی، اضطراب و … باشد. مصرف گردو به واسطه ترکیبات متعدد میتواند از بروز این بیماریها جلوگیری کرده و یا روند آنها را کندتر کند. در حقیقت هر چقدر چربیهای غیر اشباع بیشتری به مغز برسد به سلامت بیشتر آن کمک خواهد شد.
کاهش حملات صرعی
صرع یکی از مشکلات و بیماریهای بسیار رایج است که امروزه بسیاری از افراد به آن دچار شدهاند که با حملات پیدرپی، تشنج و لرزش همراه است. هرچند که دلیل اصلی ایجاد صرع بهطور کامل مشخص نشده است اما عوامل ژنتیکی و مشکلات ساختاری و متابولیک میتوانند در بروز آن نقش پررنگی داشته باشند. امروزه بیشتر از 50 میلیون نفر در سراسر جهان با بیماری صرع مواجه هستند که یک بیماری قابل درمان قطعی نیست اما میتوان با استفاده از تغذیه مناسب و شیوههای پزشکی اثرات و تعداد حملات آن را کاهش داد. مصرف گردو در افرادی که به این بیماری مبتلا هستند میتواند تأثیر بسیار خوبی داشته باشد و به کاهش حملات تشنجی و … کمک کند. از مهمترین خواص گردو برای کبد نیز میتوان به کمک به بهبود عملکرد آن در دفع سموم بدن اشاره کرد.
بهبود پارکینسون
یکی دیگر از بیماریها و اختلالات مغزی بیماری پارکینسون است که در اثر آسیب به نورونهای دوپامینرژیک ایجاد میشود. اختلال حرکتی، عدم تعادل، لرزش و سفتی بدن از جمله علائم این بیماری هستند. مصرف مغز گردو میتواند در بهبود و جلوگیری از بسیاری از این بیماریها مؤثر باشد و باعث بهبود پارکینسون شود.
بهبود و پیشگیری از افسردگی
افسردگی نیز از جمله رایجترین بیماریهای ذهنی و مغزی است که بسیاری از افراد در طول عمر خود با آن مواجه میشوند. از دیگر فواید گردو برای مغز میتوان به جلوگیری از ابتلا به افسردگی و بهبود آن اشاره کرد. در اصل گردو به واسطه داشتن فسفر، منیزیم، امگا ۳، ویتامینهای گروه B و … نقش پررنگی در کاهش افسردگی و درمان آن خواهد داشت.
کمک به بهبود خلقوخو
یکی دیگر از مهمترین کاربردها و خواص استفاده از گردو، بهبود خلقوخوی فردی است. زمانی که افراد از این ماده غذایی در برنامه تغذیه خود استفاده میکنند میتوانند مواد مورد نیاز بدن خود را تامین کرده و در نهایت شادابی و انرژی بالایی خواهند داشت. بسیاری از ترکیبات مغز گردو در والنات شل یا پودر پوست آن نیز وجود دارد به همین دلیل استفاده از دمنوش والنات شل نیز میتواند به شادابی افراد کمک کند.
جمعبندی نهایی
گردو یکی از فندقیهای بسیار مغذی است که میتواند کاربردها و خواص متعددی داشته باشد. این ماده به واسطه ترکیبات و املاحی همچون ویتامینها، چربیها، پروتئینها، فیبر و … میتواند در ارتقا حافظه و تمرکز، جلوگیری از سکتههای مغزی، جلوگیری از آلزایمر، جلوگیری از بیماری اختلالات شناختی، کاهش حملات صرعی، بهبود پارکینسون، بهبود و پیشگیری از افسردگی و کمک به بهبود خلقوخو و … تأثیر زیادی داشته باشد