لیست کارخانه‌های تولید کننده قیر در ایران

قیر به عنوان یک ماده هیدروکربنی، سیاه‌رنگ و چسبنده از جمله موادی است که بر پایه نفت بوده و می‌تواند کاربردهای صنعتی بسیار زیادی داشته باشد. هرچند که قیرها را می‌توان بر اساس فاکتورهای متعددی دسته‌بندی کرد اما به صورت کلی به دو دسته اصلی قیرهای معدنی و صنعتی تقسیم می‌شوند. جایگاه ویژه قیر و اهمیت و ارزش آن در صنایعی همچون راه‌سازی باعث شده است که شرکت‌های متعددی در سراسر جهان در زمینه استخراج و تولید آن فعالیت داشته باشند. منابع متعدد نفتی و دریاچه‌های قیر طبیعی موجود در ایران به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های مواد نفتی در جهان باعث شده است که شرکت‌های زیادی در حوزه استخراج و تولید قیر فعالیت داشته باشند. در ادامه مطلب به معرفی معتبرترین شرکت‌ها و کارخانه قیر در ایران پرداخته خواهد شد.

قیر، کاربردها و ویژگی‌های آن

همان‌طور که گفته شد قیر یک ماده هیدروکربنی است که از ویسکوزیته بالایی برخوردار بوده و چسبندگی زیادی دارد. مهم‌ترین و اصلی‌ترین ترکیبات موجود در این ماده کربن، هیدروژن، نیتروژن، آسفالتین و … هستند. قیر می‌تواند به شکل جامد و مایع وجود داشته باشد و در حلال‌های ارگانیک و آلی به سادگی حل خواهد شد. به صورت کلی گیلسونایت یا قیر طبیعی و انواع قیرهای مصنوعی از خواص و ویژگی‌های منحصربه‌فردی برخوردارند که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:

• این ماده از قدرت چسبندگی بسیار خوبی برخوردار است و به راحتی به تمام سطوح چوبی، سنگی، فلزی و … می‌چسبد.
• قیر در برابر آب و رطوبت مقاومت بالایی داشته و میزان نفوذپذیری بسیار پایینی دارد.
• قابلیت ارتجاع پذیری بالایی داشته و می‌تواند در برابر نیروهای خارجی به سادگی تغییر شکل دهد.
• قیر از پایداری حرارتی مناسبی برخوردار است و می‌تواند در شرایط دمایی متفاوت به کار برود.
• حلالیت در حلال‌های ارگانیک، سازگاری بالا با انواع محصولات نفتی دیگر، مقاومت بالا در برابر مواد اسیدی و بازی و … از دیگر ویژگی‌های قیرها هستند.

از مهم‌ترین کاربردهای قیر می‌توان به موارد مختلفی همچون صنعت راه‌سازی، تولید آسفالت، تولید ایزوگام، صنعت ساختمان‌سازی، صنعت خودروسازی، پوشش‌های ضد زنگ در صنایع نفت و گاز، صنعت رنگ و رزین، صنعت کاغذ و … اشاره کرد.

انواع قیرها

همان‌طور که گفته شد قیرها به صورت کلی به دو دسته قیر معدنی و قیر صنعتی دسته‌بندی می‌شوند اما فاکتورهای مختلفی می‌توانند در دسته‌بندی‌های تخصصی‌تر آن‌ها دخیل باشند که مهم‌ترین آن‌ها شامل گرانروی، میزان کشش، درجه نفوذ، نقطه اشتعال، نقطه نرمی، وزن مخصوص، حلالیت یا درجه خلوص قیر، نقطه شکست، درصد ترکیبات، نحوه استخراج و تولید و … هستند. از جمله رایج‌ترین نوع قیرها می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

قیر نفتی

قیر نفتی یا بیتومن به صورت طبیعی از فرآوری نفت خام حاصل می‌شود و به عنوان یک ماده پایه به کار می‌رود. این قیر در دماهای بالا منبسط بوده و از خواصی همچون پایداری حرارتی، ارتجاع پذیری بالا، چسبندگی عالی و … برخوردار است. بیتومن کاربردهای متعددی در راه‌سازی، جاده‌سازی، آسفالت سازی، روسازی و عایق‌بندی دارد.

قیر مایع

این نوع قیر در دمای محیط مایع است و معمولاً در مخازن و بشکه‌های مختلف نگهداری می‌شود. قیر مایع برای آب‌بندی سطوح و پوشش دهی کاربرد دارد و در صنایعی همچون رنگ و … استفاده می‌شود.

قیر امولسیون

این قیر در اصل ترکیبی از قیر، آب و عامل امولسیون دهنده است و به صورت مایع خواهد بود. خاصیت دو فازی این قیر (آبی – روغنی) باعث می‌شود که کاربردهای متعددی در تراشه‌ها، روکش‌ها، سطوح پوشش دهنده، راه‌سازی و صنایع مختلف داشته باشد.

قیر پلیمری

این نوع قیر نیز از خواص مکانیکی و شیمیایی ویژه‌ای برخوردار است و حاوی مقادیر مختلفی افزودنی‌های پلیمری می‌باشد. مقاومت بالا، ارتجاع پذیری خاص، چسبندگی بالا و … از مهم‌ترین ویژگی‌های آن بوده و در راه‌سازی، ساختمان سازی، روسازی، پوشش دهی و … کاربرد دارد.

قیر دمیده

این قیر در مرحله آخر عمل تصفیه، در اثر دمیدن هوای داغ به قیر خالص به دست می‌آید. هیدروژن موجود در هیدروکربورهای قیر در اثر دمیدن هوای داغ با اکسیژن هوا ترکیب شده و با تشکیل آب، عمل پلیمریزاسیون اتفاق می‌افتد. قیر دمیده درجه نفوذ کمتری نسبت به قیر خالص داشته اما نرمی آن بیشتر و حساسیت کمتری به تغییرات دمایی خواهد داشت.

قیر درجه نفوذ

این قیر نیز از ویسکوزیته و چسبندگی متفاوتی برخوردار است و درجه نفوذ آن بین 15 تا 450 است. قیر درجه نفوذ می‌تواند کاربردهای متعددی در صنعت راه‌سازی و جاده‌سازی داشته باشد.

قیر سرد

این قیر نیز شامل بیتومن پایه بوده و در دمای محیط و بدون نیاز به گرمایش قابل استفاده می‌باشد. برای بهبود عملکرد قیر سرد از انواع افزودنی‌های معدنی و خاص استفاده می‌شود و به عنوان یک ماده روکش و ترمیمی کاربردهای متعددی در تعمیر و نگهداری جاده‌ها دارد.

قیر معدنی

این قیر از فرآوری سنگ‌های آهک و شیل به دست آمده و به عنوان یک ماده پایه در صنایع مختلفی همچون ساختمان‌سازی به کار می‌رود.

فهرست کارخانه‌های تولید قیر ایران

همان‌طور که گفته شد کشور ایران از جمله کشورهایی است که منابع نفتی، طبیعی و زیرزمینی فراوانی داشته و یکی از قطب‌های اصلی تولید محصولات نفتی در جهان است و سالانه حجم بالایی از محصولات نفتی خود را به کشورهای دیگر صادر می‌کند. منابع طبیعی فراوان و دسترسی راحت به آن‌ها باعث شده است که شرکت‌های متعددی در حوزه تولید انواع قیرها و مواد نفتی دیگر فعالیت داشته باشند. صدها کارخانه تولید قیر در نقاط مختلف ایران فعالیت دارند که شناخته‌شده‌ترین آن‌ها و حوزه فعالیتی که دارند به شرح جدول تنظیمی ذیل خواهند بود.

نام کارخانه	محصولات	موقعیت	آدرس فروش دفتر	تلفن	آدرس سایت
قیر غرب نیکان	تولید کننده “گیلسونایت”، “پودر پوست گردو“و “زغال فشرده“در بسته بندی و اندازه‌های مختلف	تهران	تهران، خیابان نیاوران، خیابان منظریه، خیابان ابراهیمی، خیابان ملاحسینی، بن بست شایسته، پلاک 1	۰۲۱-۲۶۱۵۵۹۳۶	nikanwestgilsonite.com/fa/
پترو آرتون	انواع قیرهای صنعتی، قیرهای اصلاح شده، آسفالت، عایق‌های رطوبتی	تهران	تهران، بلوار کریمخان زند، خیابان خردمند شمالی، پلاک ۹۵	۸۸۸۲۶۸۹۴-۰۲۱	www.petroartoon.com
انصار هویزه	هیدروکربن‌ها و حلال‌های آلی، بنزین، نفتا، مازوت M100 و M180 و 280 و 380 میعانات گازی و Condensate، قیر 60/70 و 85/100	تهران	تهران، خیابان شهید عراقی، کوچه گل نرگس، کوچه کوهسار، پلاک ۶، واحد ۲	۲۶۳۰۲۴۱۰-۰۲۱	www.ecasb.com
فناور گستر پیمان	انواع قیرهای صنعتی، عایق‌های گرمایی هدایتی، عایق‌های رطوبتی، آسفالت، ایزوگام و عایق‌های پیش ساخته	تهران	تهران، فلكه سوم تهرانپارس، پلاك ۵۴۷، طبقه چهارم، واحد ۷	۷۷۷۳۰۲۳۹-۰۲۱	www.fgpco.ir
کیمیا قیر جی	قیرهای راه‌سازی، عایق‌های رطوبتی، قیر های اصلاح شده و پلیمری	اصفهان	اصفهان – جاده نائین – کیلومتر 30 شهرک صنعتی سجزی – خ 4 شرقی	46412141 – 031	www.kimiajey.com
کارخانه قیر آذربام	قیرهای صنعتی، قیرهای رطوبتی، عایق‌های پیش ساخته و …	تبریز	تبریز – بلوار ملت – نرسیده به پمپ بنزین پالایشگاه	34249221-6 – 041	www.azarbam.com
کارخانه قیر قیر شرق	انواع قیرهای درجه نفوذ – قیرهای عملکردی، قیرهای محلول و …	مشهد	مشهد، کیلومتر 12 جاده نیشابور، سمت چپ، 1500 متر جاده فرعی	37110088-۰5۱	www.ghireshargh.ir
بلوچ پاسارگاد	قیرهای امولسیونی – قیرهای دیرشکن – قیرهای اصلاحی و …	اصفهان	اصفهان – حکیم نظامی – پ 618 –شرکت سنگ و کوه	36283585-۰3۱	www.vic.ir
کارخانه قیر پاکسار شن	قیرهای پلیمری، قیرهای محلول، آسفالت و…	تهران	تهران، میدان کاج، نبش خیابان ۸، پلاک ۱۱۹، طبقه ۲	22119228-۰2۱	www.paksarshen.com
عایق بام باستان	انواع قیرهای درجه نفوذ، انواع قیرهای نفتی و …	کرج	کرج – مهرشهر –بلوار ارم – نبش خیابان 113 –ساختمان آتلانتیک – طبقه 2 واحد 18	3341250-2-۰26	www.abbrefinery.ir
برنت پارس	انواع قیرهای صنعتی، آسفالت، عایق‌های رطوبتی و پیش ساخته	تهران	تهران، خیابان پاسداران، بوستان ششم، پلاک ۱۰۷، واحد ۵	22792878-۰2۱	www.bernetbitumen.com

علاوه بر کارخانه‌های معرفی شده، کارخانه‌های دیگری همچون قیر دژپا، بام گستران، اصفهان زرین، کارخانه قیر آدیکو، آذر قیر تبریز، پترو پاد حافظ، فیدار اصفهان، قیر آکام، قیران پخش، کارخانه قیر نفت هرمزان و … نیز در حوزه تولید انواع قیرهای معدنی و صنعتی فعالیت دارند.

جمع‌بندی نهایی

قیر به عنوان یک ماده کاربردی بر پایه نفت می‌تواند استفاده‌های صنعتی متعددی داشته باشد و در ایران به واسطه دسترسی به منابع متعدد، کارخانه‌های متعددی در این حوزه فعالیت داشته و انواع قیرهای معدنی، نفتی، محلول، امولسیونی، درجه نفوذ و … را تولید و عرضه می‌کنند.