همه ما حداقل یکبار در زندگی‌مان قیر خمیری شکل یا همان بیتومن (Bitumen) را که در خیابان برای آسفالت کردن یا در نزدیکی فصل سرما برای ایزوگام کردن سقف استفاده می‌شود را دیده ایم. در این متن از بلاگ شرکت قیر غرب نیکان همراه ما باشید تا تمام آنچه را درخصوص بیتومن و قیر معدنی باید بدانید را با شما به اشتراک بگذاریم و با نقش صادرات و فروش بیتومن در ایران آشنا شوید.
بیتومن چیست؟
بیتومین یک ماده سیاه‌رنگ است که به حالت خمیری شکل می‌باشد و می‌تواند کاربردهای متعددی خصوصاً در عایق‌کاری رطوبتی و ساخت آسفالت داشته باشد. به‌صورت کلی قیر در دو نوع قیر طبیعی (گیلسونایت) و قیر پالایشگاهی وجود دارد که شباهت‌های بسیار زیادی باهم دارند اما تفاوت‌هایی نیز دارند. در اصل قیر طبیعی به‌صورت آماده از طریق استخراج معدنی به دست می‌آید و قیر پالایشگاهی در مسیر فرآوری شدن نفت به دست می‌آید.
به شکل تخصصی می‌توان گفت قیر ترکیبی هیدروکربنی است که شکلی خمیری و کلوئیدی دارد. قیرها در دماهای مختلف رفتار متفاوتی از خود نشان می‌دهند به‌گونه‌ای که در دمای محیط می‌تواند ترکیبی از دو حالت الاستیکی و ویسکوز باشد که به نام رفتار ویسکوالاستیکی شناخته می‌شود.
برای تعیین درجه سختی بیتومن لازم است که آزمایش درجه نفوذ انجام داده شود و برای تعیین درجه خلوص آن نیز باید آن را با تتراکلروکربن و سولفور کربن ترکیب کرد و مقدار ناخالصی آن مشخص شود. در حقیقت کاربرد بیتومن با توجه به آزمایش‌های تخصصی که توسط متخصصان انجام می‌شود مشخص می‌گردد.
ترکیبات اصلی بیتومین
به‌صورت کلی ترکیبات شیمیایی انواع قیرها یا بیتومن مشابه هستند ولی به تناسب منابع نفت خام و فرایندهای انجام شده در زمان تصفیه و مخلوط کردن تغییراتی خواهند داشت. همان‌طور که گفته شد قیرها مخلوط پیچیده‌ای از هیدروکربن‌ها هستند که شامل ترکیبات شیمیایی مختلف با وزن مولکولی بالا می‌باشند.
مولکول‌های موجود در قیر ترکیبی از آلکان‌ها، سیکلورآلکان‌ها، مولکول‌های هترو حاوی گوگرد، اکسیژن، نیتروژن و فلزات و شامل روغن، مواد معطر، آسفالیت و رزین می‌باشد. می‌توان گفت ترکیبات بیتومن در چهار طبقه عمده و قطبی به شرح زیر می‌باشند:
- آسفالتین‌ها که حاوی فنل‌های با وزن مولکولی بالا و ترکیبات هتروسیکلیک هستند.
- هیدروکربن‌های اشباع که درصد اشباع با نقطه نرم شدن متریال ارتباط دارد.
- آروماتیک‌های نفتنیک حاوی ترکیبات آروماتیک پلی سیکلیک نیمه هیدروژنه
- آروماتیک‌های قطبی شامل فنل های با وزن مولکولی بالا و اسیدهای کربوکسیلیک
بیشتر بدانید : مراحل تشکیل قیر طبیعی
تاریخچه بیتومین و فروش بیتومن در ایران
قیر یا بیتومن و یا بیتومین (Bitumen) در فارسی با عنوان قطران ذغال سنگ شناخته می‌شود. مهم است بدانیم که این محصول پرکاربرد و اساسی در زندگی ما از کجا آمده و چگونه ساخته شده است؟
آشنایی با انواع بیتومن و مشخصات آن به همراه کاربردهای خاص و متفاوتش، این امکان را فراهم می‌کند تا به استفاده بهینه از آن کمک شود.
جالب است بدانید که بیتومن یا قیر، پدیده نوینی نیست و حتی در زمان سومری‌ها و آشوری‌ها نیز به عنوان عایق کشتی‌ها کاربرد داشته است. در مصر باستان نیز از قیر برای مومیایی کردن اجساد استفاده می‌شد و همچنین در مجسمه‌های یونان، آثاری از این سیاه ارزشمند دیده می‌شود.
در ایران باستان، قیر نقش چشمگیری در آثار دوران هخامنشی داشته و در ظروف، مصالح و بناها ردی از آن دیده شده است. اما بیتومین مدرن از سال 1917 برای راه‌سازی به‌کار برده شد و به مرور با پیشرفت تکنولوژی، پرکاربردتر و آسان‌تر از قبل در دسترس قرار گرفت. امروزه از قیر، بیشتر برای راه‌سازی و همچنین برای عایق‌کاری استفاده می‌شود.
مشخصات و ویژگی های ساختاری قیر
Bitumen به عنوان یکی از مشتقات نفت، هیدروکربن متراکم و چسبناکی است که در برابر آب، غیرقابل نفوذ بوده و ماده مناسبی برای عایق‌کاری باشد. این ماده، بیشتر مواقع در پالایشگاه‌ها تولید می‌شود و سیاه رنگ و گاها قهوه‌ای تیره است.
از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های بیتومن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دارای میزان زیادی آسفالتین و نیتروژن است.
- حلال‌های ارگانیک به راحتی حل می‌شود.
- درصد خلوص بالایی داشته و با مواد نفتی سازگاری دارد.
- دارای خاصیت آب‌گریزی بوده و بسیار درخشان است.
- همانند مواد معدنی شیشه‌ای بوده و شکنندگی بالایی دارد و به راحتی پودر می‌شود.
- دارای دمای ذوب بین ۱۶۰ تا ۲۲۰ درجه سانتی‌گراد.
- مقاوم در برابر اسید و باز و غیر سمی بودن.
تعیین درجه سختی بیتومین
برای تعیین درجه‌ی سختی بیتومن، آزمایش درجه نفوذ بر روی آن انجام می‌شود. همچنین برای تعیین درجه‌ی خلوص آن می‌توان که ماده را با تتراکلرور کربن و سولفور کربن ترکیب کرد و با توجه به میزان ناخالصی باقی‌مانده، درجه خلوص قیر تعیین می‌شود.
لازم به ذکر است که طی آزمایش‌های مختلفی که روی نمونه‌ی Bitumen انجام می‌شود، کاربرد آن نیز تعیین می‌شود.
بیتومن در صنایع مختلف
بیتومن در صنایع گوناگون کاربرد دارد و دارای انواع مختلفی است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:
-
بیتومن طبیعی، قیر دریاچه‌ای، Bitumen خالص
قیر طبیعی، چنانچه از نامش پیداست، به مرور زمان با تبدیل نفت خام و تبخیر مواد فرار آن بدست می‌آید. این نوع بیتومین که دوام بیشتری از قیر نفتی دارد، با نام دریاچه‌ای نیز شناخته می‌شود. چراکه در زیر تپه‌ها و دریاچه‌های نفتی یافت می‌شود.
Bitumen همچنین تحت فرآیند‌های دیگری که روی آن انجام می‌شود؛ به انواع مختلفی همچون قیر دمیده، محلول، پلیمری و غیره تبدیل می‌شود که هرکدام در صنایع مختلف کاربردهای فراوانی دارند.
-
قیر نفتی، تقطیری
قیر نفتی و تقطیری، هر دو از تقطیر نفت خام بدست آمده است. در فرآیند تقطیر که طی دو مرحله صورت می‌گیرد؛ ابتدا مواد سبک‌تری همچون بنزین و سپس گازوئیل در فشار بالا از قیر خارج می‌شود که نتیجه‌اش ترکیبی از ذرات ریز آسفالتن در مادهی سیال مالتن می‌شود.
بهترین بیتومن ایرانی
همان‌طور که گفته شد کشور ایران دارای منابع زیرزمینی بسیار زیادی است و ازجمله ثروتمندترین کشورهای جهان در این حوزه می‌باشد. مناطق غرب ایران مانند کرمانشاه، ایلام، خوزستان و … دارای منابع متعدد قیر طبیعی هستند. به‌گونه‌ای که بزرگ‌ترین معدن قیر طبیعی خاورمیانه در استان ایلام واقع شده است.
در اصل بهترین Bitumen ایرانی دارای بیش از 150 کاربرد صنعتی است. کشور ایران به‌عنوان سومین کشور غنی گیلسونایت و قیر طبیعی در جهان شناخته می‌شود و همواره در امر صادرات قیر پیشتاز بوده است و همین امر موجب شده است که در اقتصاد کشور نقش زیادی داشته باشد. قیر معدنی و قیر خمیری در بسیاری از کشورها ازجمله کره جنوبی، سنگاپور، کانادا، اسپانیا و … تولید می‌شود و ایران نیز از این نظر در بین 10 کشور برتر جهان قرار دارد.
بیتومن در عایقسازی ساختمان
به احتمال زیاد اصطلاح «قیرگونی» باید به گوش‌تان خورده باشد. جالب است، بدانید که برای عایقبندی بامها و کف حمام، بیتومین را با گونی (برای تثبیت قیر) ترکیب میکنند؛ به این فرآیند قیرگونی گفته می‌شود!
با وجود اینکه ما معمولا بیتومن را در دمای بالا و وضعیت خمیری دیده‌ایم، اما این طلای سیاه چسبنده در دمای محیط به شکل جامد است؛ برای همین می‌توان گفت که قیر در هر دما رفتار متفاوتی از خود نشان می‌دهد.
خرید بیتومن
برای خرید پودر گیلسونایت و بیتومن لازم است که به فاکتورهای متعددی توجه شود که مهم‌ترین آن‌ها شامل نوع گیلسونایت و بیتومن، درصد خلوص، کاربرد بیتومن ، اندازه و حجم بیتومن و … اشاره کرد.
به‌صورت کلی نمی‌توان قیمت دقیق و مشخصی برای بیتومن عنوان کرد چراکه می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی همچون نوسانات ارزی، میزان صادرات و … باشد.
صادرات و فروش بیتومن در ایران و جهان
بیتومن به دلیل ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی که دارد می‌تواند در بیش از 100 صنعت مختلف مانند حفاری، تهیه و تولید قیر، تولید ایزوگام، صنعت چاپ و جوهر، پوشش‌های ضد خوردگی، تهیه آسفالت جاده‌ها و راه‌سازی، صنعت ریخته‌گری، نفت و گاز، پزشکی و … کاربرد داشته باشد و از آنجایی که کیفیت بیتومن ایران در خاورمیانه و حتی سراسر دنیا نمونه می‌باشد سالانه میلیون‌ها تن از این ماده به خارج از کشور صادر می‌شود.
امروزه در کشورهای مختلفی قیر معدنی و قیر خمیری تولید می‌شود و کشور ما نیز با برخورداری از منابع غنی نفتی از جمله تولیدکنندگان مطرح قیر در جهان است. ایران در میان 10 صادرکننده‌ی برتر در جهان، در کنار کشورهایی همچون کرهی جنوبی، سنگاپور، کانادا و اسپانیا جای گرفته است.
با توجه به کاربرد فراوان این مادهی سیاه پراهمیت در عرصه های حیاتی، تولید و صادرات آن نقش مهمی در اقتصاد کشورمان برعهده دارد. به علاوه آگاهی از شیوه کار کشورهای واردکننده قیر مثل چین، اندونزی و فرانسه در تبادلات تجاری کشورها و آشنایی با قیمت گیلسونایت مهم است تا در معادلات اقتصادی مدنظر قرار بگیرد.
این طور که به نظر می‌رسد، هند نیز احتمالا با پیشرفت‌های اقتصادی خود از مشتریان آینده بیتومین و از جمله واردکنندگان آن باشد. با مطالعه‌ی فرآیند بهره‌برداری از این محصول، ویژگی‌ها و انواع آن در کنار اهمیتی که در سراسر جهان دارد؛ این مادهی سیاه ارزشمند که در طول تاریخ به شکل‌های مختلفی به خدمت بشریت در آمده است؛ ارزشی دو چندان پیدا می‌کند، ارزشی که نیازمند بهره‌برداری شایسته است. جهت کسب اطلاعات بیشتر از صادرات و فروش بیتومن در ایران، قیمت گیلسونایت و قیر طبیعی، قیمت قیر معدنی و غیره می توانید با کارشناسان شرکت قیر غرب نیکان در تماس باشید.
منابع بیتومن در ایران
کشور ایران از نظر منابع زیرزمینی و طبیعی از ثروتمندترین کشورهای جهان به شمار می‌رود و معادن بیتومن متعددی خصوصاً در استان‌های غربی وجود دارند. بزرگ‌ترین و فعال‌ترین معادن بیتومن کشور در استان‌های کرمانشاه، ایلام، خوزستان، لرستان و … قرار دارند و باعث شده‌اند که ایران سومین قطب تولید این ماده ارزشمند در سراسر دنیا باشد. ایران در کنار کشورهایی همچون کانادا، روسیه، استرالیا، آمریکا، ونزوئلا، عراق و … سالانه حجم بالایی از بیتومن مورد نیاز سراسر جهان را تأمین می‌کند؛ و بیشتر از 15 درصد حجم کل قیر طبیعی جهان متعلق به ایران است. خرید و فروش بیتومن در ایران می‌تواند تحت تأثیر مصرف‌کنندگان داخلی، مشتری‌های صادراتی بیتومن، شرکت‌های فرآوری و بسته‌بندی، نمایندگی‌های عرضه، شرکت‌های صادرکننده گیلسونایت و بزرگ‌ترین معادن خاورمیانه باشد. بیتومن ایران از نظر میزان خاکستر، درصد خلوص، درصد مواد معدنی و سایر فاکتورها از خالص‌ترین بیتومن های جهان به شمار می‌رود به همین دلیل بازار بیتومن ایران همواره پویایی قابل‌توجهی داشته است
جمع‌بندی نهایی
بیتومن به‌عنوان یکی از مواد طبیعی و کاربردی شناخته می‌شود که می‌تواند در صنایع مختلفی همچون راه‌سازی، ساختمان‌سازی، حفاری، تأسیسات و … کاربردهای متعددی داشته باشد. این ماده طبیعی یکی از باارزش‌ترین منابع طبیعی ایران است که می‌توان تأثیر زیادی در اقتصاد داشته باشد. اگر قصد دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه قیمت گیلسونایت، پودر گیلسونایت، قیر طبیعی و قیر معدنی را دارید می توانید در اینستاگرام نیز با شرکت قیر غرب نیکان همراه باشید.