قیر به عنوان یکی از کاربردیترین مواد در صنایع مختلف شناخته میشود و انواع مختلفی همچون قیر طبیعی، قیر صنعتی، قیر نفتی، قیر اندوده، قیرابه و … دارد. این ماده بهواسطه ویژگیهای منحصربهفردی همچون چسبندگی بسیار بالا و آبگریزی عالی کاربردهای مختلفی دارد. چسبندگی بالای این ماده باعث میشود که زمانی که به لباس و پوشاک بچسبد چالشهای متعددی برای افراد ایجاد کند چرا که به سختی تمیز میشود. در ادامه مطلب به بررسی روشهای پاک کردن قیر روی لباس پرداخته خواهد شد.
قیر چیست و چه ویژگیهایی دارد؟
قیر در حقیقت یک ماده سیاهرنگ هیدروکربنی است که میتواند در موادی همچون تتراکلرید کربن و سولفید کربن به شکل کامل حل شود. مهمترین ویژگیهای قیر نفوذناپذیری در برابر آب، چسبندگی بالا، حل شوندگی در حلالهای آلی، درخشندگی بالا، دمای ذوب بین 160 تا 220 درجه سانتیگراد، مقاومت بالا در برابر مواد اسیدی و بازی و … میباشند.
نحوه پاک کردن قیر روی لباس
همانطور که گفته شد قیرها از خاصیت چسبندگی بسیار بالایی برخوردار هستند خصوصاً زمانی که دما آنها بالا رفته و به حالت مایع در بیایند. چسبیده شدن قیر به لباس میتواند چالشهای زیادی برای افراد ایجاد کند و حرکات آنها را مختل کند به همین دلیل برای تمیز کردن آن میتوان از مواد مختلفی استفاده کرد. برای تمیز کردن لکههای قیر از روی لباس میتوان از موادی همچون یخ، روغن جامد، مایع یا روغن زیتون، آب و صابون استفاده کرد. نحوه پاک کردن قیر روی لباس به شرح زیر میباشد:
- در مرحله اول ابتدا باید یک تکه یخ را در پلاستیک قرار داده و بر روی محل لکه قیر مالش داده تا قیر موجود بر روی لباس کاملاً فریز شود. بعد از آنکه لکههای قیر فریز شد میتوان با استفاده از یک چاقو یا کارد ذرات و تکههای قیر را از روی لباس تراشیده و جدا کرد. همچنین برای فریز کردن لکههای قیر روی لباس بهجای استفاده از یخ میتوان لباس را در داخل یک نایلون قرار داده و آن را در داخل فریزر قرار داد و بعد از آنکه لکه کاملاً فریز شد اقدام به کندن ذرات قیر از آن نمود.
- در مرحله دوم پاک کردن قیر روی لباس و بعد از تراشیدن لکههای فریز شده قیر یا بیتومن میتوان یک دستمال تمیز را به روغن معمولی یا روغن زیتون آغشته شد و سپس روی لکه از کنارهها به سمت مرکز کشید. این کار با این هدف انجام میشود که از توسعه و گسترش قیر جلوگیری شود. همچنین برای جلوگیری از نفوذ قیر به قسمتهای دیگر لباس میتوان یک پارچه را زیر لباس قرار داد.
- در مرحله سوم و بعد از تمیز کردن لکه قیر با روغن میتوان از آب گرم و صابون استفاده کرد و محل لکه را به خوبی تمیز کرد. هرچقدر دمای آب بیشتر باشد لکههای قیر راحتتر تمیز میشوند.
بهترین پاککننده قیر از روی لباس
همانطور که گفته شد قیر و گیلسونایت میتوانند به راحتی در حلالهای آلی حل شوند بنابراین میتوان از حلالهایی همچون الکل، تتراکلرید کربن و سولفید کربن برای حل کردن آن استفاده کرد. البته باید توجه داشته استفاده از هر کدام از حلالهای آلی شرایط خاصی داشته و حتماً باید به دقت از آنها استفاده شود. به عنوان مثال زمانی که قیر بر روی فرش یا ماشین ریخته میشود استفاده از حلالهای قوی میتواند باعث آسیب دیدن بیشتر لوازم شود.
قیر از جمله پرکاربردترین موادی است که امروزه در بسیاری از صنایع استفادههای متعددی دارد و میتواند شامل انواع مختلفی همچون قیرهای طبیعی، صنعتی، نفتی، اندوده، قیرابه و … باشد. مهمترین و بارزترین ویژگیهای قیر که باعث تنوع و تعدد قابلیتهای آن شده میزان چسبندگی بالا و آبگریزی عالی آن است. چسبندگی بالای قیر باعث میشود که در صورت چسبیدن به لباس و پوشاک چالشهای زیادی برای افراد در جهت تمیز کردن آن ایجاد کند. مواد و پاککنندههای مختلفی برای تمیز کردن قیر از روی لباسها وجود دارند و هر کدام میتوانند ویژگیها و کاربردهای متعددی داشته باشند. در ادامه مطلب به بررسی بهترین پاک کننده قیر از روی لباس پرداخته میشود.
استفاده از الکل به عنوان پاک کننده قیر
الکل نیز میتواند به عنوان بهترین پاک کننده قیر از روی لباس شناخته شده چرا که میتواند به خوبی قیر را رقیقتر و نرمتر کند. میتوان با استفاده از یک دستمال آغشته به الکل محل لکه را به آرامی مالش داد به گونهای که از پخش شدن قیر جلوگیری شود. بعد از آنکه قیر کاملاً رقیق و نرم شد میتوان با استفاده از مواد شویندهای همچون آب و صابون محل لکه را کاملاً پاک کرد.
استفاده از تتراکلرید و سولفید کربن
از دیگر حلالهایی که میتوانند برای پاک کردن قیر از لباس مورد استفاده قرار بگیرند تتراکلرید و سولفید کربن هستند که البته کمتر در دسترس مردم عادی قرار دارند. استفاده از این مواد شیمیایی نیز شرایط ویژهای دارد چرا که میتوانند حساسیتهایی برای افراد ایجاد کنند. روش استفاده از این حلالها نیز همانند بنزین، تینر و الکل است و بعد از آنکه محل لکه کاملاً با این حلالها تمیز شد میتوان از مواد شوینده برای تمیز کردن کامل استفاده کرد و در نهایت برای از بین رفتن بوی حلالها نیز از هوای آزاد استفاده کرد.
فریز کردن قیر
اگرچه روشهای و مواد مختلفی برای تمیز کردن قیر از روی لباسها وجود دارند اما میتوان گفت بهترین پاک کننده قیر استفاده از یخ و فریز کردن آن است. در این روش میتوان ابتدا یک تکه یخ را در داخل یک کیسه پلاستیکی قرار داده و سپس آن را بر روی محل لکه مالش داد تا زمانی که دمای قیر چسبیده شده به لباس کاهش یافته و حالتی ترد و شکننده پیدا کند. البته برای فریز کردن قیر میتوان لباس را در داخل یک کیسه قرارداده و آن را برای مدتی در داخل فریزر قرارداد.
بعد از آنکه قیر به خوبی سفت و شکننده شد میتوان با استفاده از یک وسیله تیز مانند کارد و چاقو اقدام به تراشیدن یخ روی لباس کرد. بعد از آنکه تمامی قیر از سطح لباس کنده و تراشیده شد میتوان از یک دستمال آغشته به روغن زیتون یا روغن معمولی استفاده کرد و از قسمت کنارههای لکه اقدام به مالش دادن لکه کرد به گونهای که از گسترش آن جلوگیری شود. برای آنکه قیر به بخشهای دیگر لباس نیز نفوذ نکند میتوان یک پارچه را زیر لباس قرارداد. بعد از انجام این مراحل میتوان از مواد شوینده مختلفی همچون آب گرم و صابون استفاده کرده و محل لکه را به خوبی شستشو داد.
استفاده از حلالهای آلی
به صورت کلی میتوان قیر چسبیده به لباسها را با استفاده از روش ذکر شده و به کمک یخ و روغن زیتون و صابون کاملاً تمیز کرد اما چنانچه لکههای قیر حتی با استفاده از روشهای عنوان شده تمیز نشدند میتوان از حلالهای آلی استفاده کرد. بنزین میتواند به عنوان یک حلال مناسب قیر شناخته شود که آسیبی به جنس و الیاف پارچهها وارد نمیکند. در این روش میتوان یک دستمال تمیز را به مقداری بنزین آغشته کرده و محل لکه قیر را با آن مالش داد تا کاملاً حل و کمرنگ شود. بعد از آنکه قیر کاملاً کمرنگ و حل شد میتوان با استفاده از آب و صابون محل لکه را کاملاً پاک کرد و برای از بین رفتن بوی بنزین نیز میتوان لباس را چند ساعت در هوای آزاد پهن کرد.
جمعبندی نهایی
قیر بهواسطه ویژگیهای آبگریزی، چسبندگی و … کاربردها و قابلیتهای متعددی در صنایع مختلف دارد اما چسبیده شدن آن به لباس، فرش، ماشین و … میتواند چالشهای متعددی برای افراد ایجاد کند. بهترین روش برای پاک کردن قیر روی لباس استفاده از یخ، روغن زیتون و آب و صابون است هرچند که میتواند از حلالهایی همچون بنزین نیز استفاده کرد.