قیر به عنوان یکی از کاربردیترین مواد در بسیاری از صنایع شناخته میشود که به دلیل داشتن ویژگیهای منحصربهفردی همچون خاصیت چسبندگی عالی و مقاومت بالا در برابر رطوبت استفادههای متعددی خصوصاً در راهسازی و ساختمانسازی دارد. قیرها میتوانند انواع مختلفی داشته باشند اما در کل به دو دسته قیر طبیعی یا معدنی و قیر صنعتی تقسیم میشوند و هر کدام از آنها میتوانند ویژگیهای قابل توجهی داشته باشند. در ادامه مطلب به بررسی قیر 60/70، ویژگیها و خط تولید آن پرداخته میشود.
انواع قیر و کاربرد آن
در حقیقت قیر مادهای سیاهرنگ و خمیری شکل است که در رنگهای سیاه و قهوهای وجود دارد. این ماده هیدروکربنی میتواند به راحتی در موادی همچون سولفید کربن و تتراکلرید کربن حل شود. قیر در دمای محیط جامد است اما با افزایش دمای آن به راحتی تغییر شکل داده و به حالت خمیری و مایع در میآید. قیرهای صنعتی معمولا از تقطیر نفت خام به دست میآیند. قیرها با توجه به منبع و منشا خود میتوانند به سه دسته اصلی قیرهای طبیعی، قیرهای نفتی و قیرهای قطرانی تقسیم شوند. هر کدام از این قیرها میتوانند ویژگیها و قابلیتهای مختلفی داشته باشند. از مهمترین کاربردهای قیرها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· استفاده در صنعت راهسازی
· استفاده در صنعت ساختمانسازی
· استفاده در صنایع مختلفی همچون صنعت سیمان، حفاری و کک سازی و …
· استفاده در تولید عایقهای رطوبتی مختلف مانند ایزوگام و …
خط تولید قیر 60/70
همانطور که گفته شد حالت فیزیکی قیر تحت تأثیر درجه حرارت آن خواهد بود و رابطه دما و سفتی قیر به نوع نفت خام و همچنین روش پالایش آن وابسته است. قیر ۶۰/۷۰ به نوعی از قیرها گفته میشود که درجه نفوذ آن مابین ۶۰ تا ۷۰ درجه سانتیگراد است. این درجه نفوذ که در اصل یک درجه نفوذ نیمه سخت است باعث میشود که قیر ۶۰/۷۰ یک قیر سنگین و مناسب برای ساخت و تعمیر جادهها باشد و از آن در تولید آسفالت استفاده شود. در حقیقت بیشترین نوع استفاده از قیر، قیر ۶۰/۷۰ است که به عنوان یک ماده اولیه برای سایر محصولات قیر نیز شناخته میشود. قیرهای صنعتی یا نفتی نیز در اصل نوعی از قیرهای جامد و نیمه جامد هستند که مستقیماً از تقطیر نفت خام و یا با عملیات اضافی دیگر مانند دمیدن هوا به دست میآیند. قیر ۶۰/۷۰ در اصل تهمانده سنگین حاصل از تقطیر نفت خام است. کیفیت قیر میتواند تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی همچون تجهیزات، محیط جغرافیایی و … قرار داشته باشد.
کاربرد قیر نفوذی
قیر نفوذی در حقیقت بر مبنای درجه نفوذ دستهبندی میشود و درجه نفوذ آن بر اساس میزان چسبندگی و سفتی آن است. برای تعیین درجه نفوذ قیر در واحد تولید قیر، آزمایش نفوذ سوزن به داخل قیر انجام میشود و هر میزان که سوزن در قیر نفوذ کند به عنوان درجه نفوذ آن شناخته میشود. مهمترین کاربرد قیر نفوذی یا Penetration Grade Bitumen در صنعت راهسازی و سطح جادهها است و گاها از آن استفادههای صنعتی دیگری نیز میشود.
نحوه تولید قیر به چه صورت است؟
به صورت کلی فرایند تولید قیر میتواند به دو شیوه پیوسته و ناپیوسته انجام شود که هرکدام شرایط خاص خود را دارند.
· در فرآیند ناپیوسته (Batch Process) برج هوادهی با حجم مشخصی از خوراک پرشده و بعد از دمیدن هوا در شرایط ویژه (دما، زمان، مقدار خوراک و …) و رسیدن محصول به مشخصات مورد نظر، برج تخلیه میشود و محتوای آن وارد مخازن خواهند شد. مهمترین اجزای اصلی واحد هوادهی در این فرآیند شامل کوره پیش گرم کن Pre Heater، دمنده هوا یا کمپرسور Blower or Compressor، برج هوادهی Oxidizer Tower و سیستمی برای جمعآوری و سوزاندن بخارات هستند.
· در فرآیند پیوسته مقدار مشخصی از خوراک با دمای مشخص به صورت پیوسته وارد برج هوادهی میشود و بعد از عملیات هوادهی از برج خارج خواهد شد. این روش معمولا در پالایشگاهها استفاده شده و مزایایی همچون کاهش بخارات آلاینده، کاهش هزینهها، افزایش راندمان، کاهش بار حرارتی گرمکنهای خوراکی و … دارد و کنترل و انجام فرآیند را سادهتر میکند و با کمتر شدن هوای مصرفی زمان هوادهی کوتاهتر میشود.
مشخصات فنی قیر 60/70
بهصورت کلی هر کدام از انواع قیرها دارای مشخصات و ویژگیهای مختلفی هستند که تعیینکننده کاربردهای آنها میباشند. مشخصات اصلی قیر شامل مواردی همچون درجه نفوذ، گرانروی قیر و میزان خلوص آن، درجه اشتعال قیر، میزان افت وزنی قیر، شکلپذیری قیر، درجه نرمی قیر و … میباشند. قیر 60/70 نیز همانند انواع قیرهای نفتی دیگر میتوان مشخصات منحصربهفردی داشته باشد که مهمترین آنها به شرح جدول زیر هستند:
در حقیقت مشخصات قیر 60/70 همانند مشخصات قیر 80/100 تحت تأثیر درجه نفوذ آن بوده به همین دلیل این دو قیر از نظر نقطه نرمی، تغییر وزن، شکلپذیری و … با هم متفاوت هستند.
قیمت قیر 70/60
بهصورت کلی قیمت قیر بیتومن و انواع قیرهای صنعتی میتواند تحت تأثیر فاکتورها و پارامترهای متعددی باشد و نمیتوان نرخ دقیقی برای آنها عنوان کرد. مهمترین عوامل موثر در قیمت قیر 70/60 شامل مواردی همچون درجه نرمی قیر، درجه اشتعال، میزان تقاضا، شرایط حمل و نقل و بستهبندی، پالایشگاه تولید کننده، محل استخراج قیر، خرید مستقیم از پالایشگاه یا واسطهها و … اشاره کرد.
جمعبندی نهایی
قیر 60/70 به عنوان یکی از پرکاربردترین قیرهای صنعتی شناخته میشود که درجه نفوذ آن مابین آن مابین ۶۰ تا ۷۰ درجه سانتیگراد است و عمدتاً در تولید آسفالت و صنعت راهسازی استفاده میشود. قیر 60/70 دارای مشخصات و ویژگیهای منحصربهفردی است و قیمت آن نیز تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد.