رطوبت به عنوان یکی از دشمنان اصلی مصالح ساختمانی شناخته می‌شود و می‌تواند خسارت‌ها و آسیب‌های متعددی به بخش‌های مختلف آن وارد کند. در گذشته برای محافظت از سقف، دیوار، کف و اجزای دیگر ساختمان از عایق‌های رطوبتی مختلفی مانند قیرگونی استفاده می‌شد اما با پیشرفت علوم و تکنولوژی‌های مختلف، عایق پیش‌ساخته ایزوگام جایگزین عایق‌های سنتی و قدیمی شد. ایزوگام در اصل یک عایق پیش‌ساخته و پوشش مقاوم است که از قیر و الیاف مصنوعی تشکیل شده و توسط حرارت بر بستر بام و مکان مورد نظر نصب و چسبانده می‌شود. یکی از مهم‌ترین نکات نصب صحیح ایزوگام زیرسازی مناسب آن است و برای این کار معمولاً از پرایمر ایزوگام استفاده می‌شود. در ادامه مطلب بررسی خواهد شد که پرایمر ایزوگام و پرایمر جایگزین ایزوگام چه مزایا، کاربردها و مصارفی دارند.
پرایمر ایزوگام چیست؟
واژه Primer در لغت به معنی مبادی اولیه، آغازگر، بتونه و … بوده و در صنایع مختلف نیز به موادی گفته می‌شود که بستر و زمینه انجام کاری را فراهم می‌کنند. پرایمر ایزوگام در حقیقت به یک ماده حلال در آب گفته می‌شود که در زمان زیرسازی ایزوگام استفاده می‌شود. این ماده با مقداری آب ترکیب شده و بر روی سطوح مورد نظر به شکل یک لایه نازک پخش می‌شود و بستر را برای اجرای ایزوگام اصلی آماده می‌کند. در اصل پرایمر می‌تواند موجب هموارتر شدن سطح زیر ایزوگام و چسبندگی بیشتر آن شود. این ماده می‌تواند به شکل تک لایه و دو لایه استفاده شود و کیفیت و عملکرد ایزوگام اصلی را بهبود ببخشد. پرایمر ایزوگام علاوه بر زیرسازی ایزوگام اصلی می‌تواند به عنوان عایق اصلی بر روی سیمان، بتن و … نیز استفاده شود.
انواع پرایمر ایزوگام
پرایمر ایزوگام یا پرایمر جایگزین ایزوگام همانند بسیاری از مواد و مصالح ساختمانی دیگر می‌تواند بر اساس فاکتورهای مختلفی دسته‌بندی شود و کاربردهای متعددی داشته باشند. به صورت کلی این مواد به سه دسته اصلی دسته‌بندی می‌شوند که به شرح زیر هستند:
پرایمرهای ایزوگام حلال (بنزین، تینر و …)
این نوع از پرایمرهای ایزوگام از مشتقات نفتی به عنوان حلال استفاده می‌کنند و بیشتر با نام پرایمر بنزینی شناخته می‌شوند. این پرایمرها برای جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت، محافظت از لوله‌های فلزی یا سیمانی در برابر فرسودگی و خوردگی و … استفاده می‌شوند.
پرایمرهای ایزوگام آبی
همانطور که از نام آنها مشخص است این پرایمرها بر پایه آب بوده و برای رقیق شدن نیازی به مشتقات نفتی نخواهند داشت و می‌توان به‌سادگی و با استفاده از آب آنها را رقیق کرد. این پرایمرها می‌توانند برای زیرسازی ایزوگام به کار بروند و باعث افزایش مقاومت ایزوگام و بالا رفتن طول عمر آن می‌شوند.
پرایمرهای ایزوگام قیری
دسته سوم از پرایمرهای ایزوگام، پرایمرهای قیری هستند که بر پایه قیر معدنی و پودرهای معدنی مخصوص تولید می‌شود. این پرایمر نیز قابلیت رقیق شدن با آب را داشته و می‌تواند به افزایش چسبندگی در سطوح بتنی، آجری، آسفالت و … کمک کند. این پرایمر معمولاً در صنعت راه‌سازی و جاده‌سازی استفاده می‌شود و برای زیرسازی آسفالت به کار می‌رود.
مهم‌ترین مزیت‌های پرایمر جایگزین ایزوگام
همانطور که گفته شد پرایمر جایگزین ایزوگام انواع مختلفی داشته و می‌توانند در حلال‌های مختلف رقیق شوند و در صنایعی همچون ساختمان‌سازی، راه‌سازی و … به کار می‌روند. از جمله مهم‌ترین مزیت‌های پرایمر ایزوگام می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- پرایمرها از آلودگی سطوح ناشی از گرد و غبار جلوگیری می‌کند
- پرایمر ایزوگام می‌تواند میزان چسبندگی ایزوگام به سطوح را به شکل قابل توجهی افزایش دهد.
- پرایمرها در برابر حریق مقاومت بالایی داشته و دچار اشتعال نمی‌شوند
- این ماده از نفوذ بخار، رطوبت و آب به داخل سطوح جلوگیری می‌کند.
- پرایمرها سازگاری بالایی با محیط‌زیست داشته و هیچ‌گونه آلودگی ایجاد نمی‌کنند
- این مواد باعث افزایش دقت عملیات ایزوگام می‌شوند
- در برابر مواد شیمیایی اسیدی و بازی مقاومت بالایی دارند
- به زیرسازی بهتر ایزوگام و رفع عیوب ظاهری بتن و سیمان کمک می‌کنند.
- پرایمرها عمر عایق‌های رطوبتی را افزایش می‌دهند
- پرایمر جایگزین ایزوگام می‌تواند از بتن و سطوح مختلف در برابر کلریدها و سولفات‌ها به خوبی مراقبت کند.
- این مواد برای نصب و اجرا نیازی به شعله و حرارت ندارند
کاربردهای اصلی پرایمر ایزوگام
پرایمر جایگزین ایزوگام به واسطه ویژگی‌ها و مزیت‌هایی که دارد می‌تواند استفاده‌ها و کاربردهای متعددی داشته باشد که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
- بیشترین استفاده و کاربرد این ماده زیرسازی ایزوگام است. اجرای یک یا دو لایه پرایمر ایزوگام بر روی سقف باعث می‌شود که نصب و اجرای ایزوگام اصلی ساده‌تر و میزان چسبندگی آن بیشتر شود و در نهایت طول عمر و کیفیت بیشتری خواهد داشت.
- از پرایمر جایگزین ایزوگام برای محافظت از بتن‌هایی که با خاک مدفون شده‌اند، استفاده می‌شود تا از آنها در برابر سولفاته شدن و کلریده شدن محافظت کند.
- یکی دیگر از مهم‌ترین کاربردهای پرایمر جایگزین ایزوگام عایق‌کاری سطوح مختلف است. از این ماده می‌توان برای عایق‌کاری تاسیسات ساختمانی، دیوارها، پی، سرویس‌های بهداشتی، فضای استخر، پل‌ها، سطوح فلزی و … استفاده کرد.
- این ماده می‌تواند یکی از بهترین محافظ‌ها برای سطوح آجری در برابر نمک باشد
- پرایمرهای قیری می‌توانند در صنعت راه‌سازی و به منظور زیرسازی آسفالت کاربرد داشته باشند.
مشخصات فنی پرایمر ایزوگام و روش اجرای آن
پرایمر جایگزین ایزوگام در اصل به رنگ سیاه مایل به قهوه‌ای بوده و به شکل مایع تولید می‌شود. وزن خالص این ماده 1.09 بوده و بعد از استفاده به 12 ساعت برای خشک شدن کامل نیاز دارد. این ماده می‌تواند مقاومت بالایی در برابر تغییرات دمایی از سرمای منفی 5 درجه زیر صفر تا گرمای بالای 90 درجه سانتی گراد را داشته باشد.
استفاده و اجرای پرایمر ایزوگام کار بسیار ساده‌ای است و نیاز به تجهیزات و مهارت خاصی ندارد. برای اجرای این ماده ابتدا باید زیرسازی آن به شکل دقیق و مناسب انجام شود و سطح مورد نظر هیچ‌گونه ناهمواری و برآمدگی نداشته باشد. سپس باید سطح مورد نظر را تمیز نمود تا هیچ‌گونه گردوغباری روی آن وجود نداشته باشد. در نهایت با استفاده از یک تی مخصوص پرایمر کش یا کاردک باید آن را به صورت یکنواخت بر روی سطح مورد نظر پخش کرد. برای اجرای لایه دوم نیز باید 12 ساعت منتظر ماند تا لایه اول به خوبی خشک شود.
جمع‌بندی نهایی
پرایمر ایزوگام یک ماده حلال در آب است که برای زیرسازی ایزوگام، آسفالت و عایق‌کاری سطوح مختلف استفاده می‌شود. این ماده شامل سه دسته اصلی پرایمرهای آبی، قیری و حلالی هستند و می‌توانند استفاده‌های متعددی در ساختمان‌سازی، عایق‌بندی، راه‌سازی و … داشته باشند.