جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت به قسمت‌های مختلف ساختمان همواره از مهم‌ترین چالش‌های بشر بوده است و در گذر تاریخ از مواد و مصالح مختلفی برای این منظور استفاده شده است. در گذشته از عایق‌هایی همچون قیرگونی برای عایق‌بندی بخش‌های مختلف استفاده می‌شد که معضلات و چالش‌های خاصی داشت اما با پیشرفت علوم و تکنولوژی‌های مختلف، استفاده از عایق‌های پیش‌ساخته‌ای همچون ایزوگام رواج بیشتری پیدا کرد و این عایق‌ها به واسطه مزیت‌های متعددی که دارند به صورت کامل جایگزین عایق‌های سنتی و قدیمی شده‌اند. نصب ایزوگام و چسباندن آن بر روی سطوح مختلف نیز می‌تواند چالش‌های ویژه‌ای داشته باشد و لازم است که نکات و استانداردهای مختلفی رعایت شود. در ادامه مطلب به بررسی بهترین روش چسباندن ایزوگام روی سیمان پرداخته خواهد شد.
شرایط نصب ایزوگام بر روی سیمان
همان‌طور که گفته شد ایزوگام یک عایق پیش‌ساخته مدرن است و از موادی همچون دو لایه از تیشو الیاف شیشه و پلی استر، قیر، پلیمرها و … ساخته شده است. نصب این عایق بر روی سطوح مختلف می‌تواند نیازمند آگاهی از نکات مختلف و رعایت قوانین و استانداردهای متعددی باشد. شرایط نصب ایزوگام در زمان نصب آن و همچنین نحوه اجرای آن می‌تواند تاثیر ویژه‌ای بر روی کیفیت نهایی عایق داشته باشد. به صورت کلی نصب ایزوگام باید در چند مرحله اساسی و به صورت منظم انجام شود تا از راندمان و عملکرد مناسبی برخوردار باشد. در حقیقت برای نصب ایزوگام باید طبق مراحل زیر عمل کرد.
پاک‌سازی سطح سیمان
در اولین مرحله و قبل از انجام هر کاری لازم است که سطح سیمان به صورت کامل از هرگونه آلودگی و گردوغباری عاری شده و کاملاً تمیز شود. در اصل وجود شن، ماسه، گردوغبار، روغن، لکه و … مانع از چسبندگی مناسب ایزوگام بر سطح سیمان می‌شود و در نهایت ممکن است دچار شکستگی، تاول و … شود.
آماده‌سازی سطح سیمان
مرحله دوم نصب ایزوگام بر روی سیمان آماده‌سازی بستر آن است. سطح سیمان علاوه بر تمیز بودن باید حتماً صاف و خشک باشد. چنانچه سطح سیمان ناهموار و ناصاف باشد نصب ایزوگام دچار اختلال می‌شود و حتماً باید قبل از اقدام به نصب این عایق سطح سیمان تراشیده، صاف و خشک شود. در این مرحله می‌توان سطح سیمان را با استفاده از قیر یا پرایمر ایزوگام پوشش داد تا لایه‌ای محافظ برای چسبندگی بهتر ایزوگام ایجاد شده و از نفوذ رطوبت نیز جلوگیری شود.
نصب ایزوگام
در مرحله سوم و بعد از آماده‌سازی سطح سیمان نوبت به نصب عایق می‌رسد. در این مرحله می‌توان از روش‌های پاشش، قرار دادن قطعات عایق یا استفاده از مواد رولی استفاده کرد و یا با استفاده از چسب‌های مخصوص ایزوگام را بر روی سطح سیمان چسباند.
پوشش دهی و تثبیت
بعد از نصب عایق باید مطمئن شد که تمام سطح سیمان به صورت کامل با استفاده از ایزوگام پوشش داده شده و هیچ‌گونه شکاف و نقصی در آن وجود ندارد. همچنین باید عایق ایزوگام را به سطح سیمانی تثبیت کرده به‌گونه‌ای که از جدا شدن آن جلوگیری شود.
بهترین ایزوگام برای عایق‌بندی سطح سیمان
با توجه به پیشرفت تکنولوژی و صنعت عایق‌بندی می‌توان به انواع مختلفی از ایزوگام‌ها دسترسی داشت که هر کدام از ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی برخوردارند. از جمله رایج‌ترین ایزوگام‌ها می‌توان به مواردی همچون ایزوگام پلیمری، ایزوگام دمیده، ایزوگام فویلدار، ایزوگام ساده، ایزوگام سنگ‌ریزه‌ای، ایزوگام تک لایه، ایزوگام دولایه، ایزوگام سه لایه و … اشاره کرد. تنوع و تعدد بالای ایزوگام‌ها می‌تواند انتخاب یک عایق مناسب را برای افراد سخت کند. بهترین ایزوگام باید از ویژگی‌هایی برخوردار باشد که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:
- ایزوگام باید وزن و ابعاد استانداردی داشته باشد
- ایزوگام نباید هیچ‌گونه بوی بد و نامطبوعی از خود ساطع کند
- زمانی که ایزوگام لمس می‌شود نباید رنگ پس بدهد و دست را سیاه کند
- سطح و ظاهر ایزوگام باید کاملاً سالم و یکپارچه باشد.
- ایزوگام نباید دارای شکستگی و ترک خوردگی باشد.
- ایزوگام باید از مواد اولیه با کیفیتی همچون قیر گیلسونایت تولید شده باشد و تمامی استانداردهای لازم را دریافت کرده باشد.
- ایزوگام باید از طول عمر مناسبی برخوردار باشد و در شرایط آب و هوایی و موقعیت های جغرافیایی مختلف عملکرد مناسبی داشته باشد.
عوارض و مشکلات نصب ایزوگام بر روی سیمان خیس
همان‌گونه که گفته شد آماده‌سازی سطح سیمان یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مراحل نصب و اجرای ایزوگام است. در حقیقت اگر حتی بهترین نوع ایزوگام در شرایط نامناسب و سطوح نا آماده استفاده شود نمی‌تواند کارایی و راندمان مناسبی داشته باشد و در نهایت دچار آسیب و خسارت می‌شود. نصب ایزوگام بر روی سیمان مرطوب و خیس به هیچ عنوان کار درستی نیست و نتیجه‌ای جز خسارت نخواهد داشت. در اصل رطوبت می‌تواند باعث کاهش دمای سطح سیمان در زمان نصب ایزوگام شود و همین امر موجب می‌شود که چسبندگی سیمان کاهش پیدا کند. رطوبت موجود در سطح سیمان باعث می‌شود که در زمان نصب ایزوگام، لایه قیر سرد شده و به‌خوبی به سطح آن نچسبد. زمانی ایزوگام می‌تواند کیفیت بالایی داشته باشد که لایه قیری آن به‌خوبی به سطوح مورد نظر بچسبد. همچنین رطوبت موجود در سطح سیمان می‌تواند در اثر گرمای ناشی از مراحل نصب ایزوگام بخار شده و باعث ایجاد بی‌نظمی و تاول‌های ریز در ایزوگام شود که در بلند مدت می‌تواند منجر به شکستگی، سوراخ شدگی و آسیب آن شود. در نهایت رایج‌ترین مشکلات و عوارض نصب ایزوگام بر روی سیمان خیس به شرح زیر خواهد بود
- عدم چسبندگی عایق
- افزایش احتمال نفوذ آب و رطوبت به سطح زیر ایزوگام
- تغییر شکل ایزوگام و جدا شدگی و شکستگی آن
- آفتاب سوختگی ایزوگام و مختلف شدن عملکرد آن
- افزایش زمان خشک شدن سیمان و مختل شدن عملکرد ایزوگام در اثر بخار و رطوبت
نحوه نصب ایزوگام بر روی سیمان
ایزوگام به‌عنوان یک عایق پیش‌ساخته از نوع عایق‌های حرارتی است و می‌تواند علاوه بر ممانعت از نفوذ رطوبت به داخل ساختمان به حفظ دمای داخلی ساختمان در فصول گرم و سرد سال کمک کند. همان‌طور که گفته شد نصب ایزوگام بر روی سیمان نیازمند رعایت نکات مختلف و فراهم کردن شرایط مختلفی است. مهم‌ترین لازمه نصب ایزوگام بر روی سیمان، صاف و خشک بودن بستر سیمان است. ایزوگام باید به صورت یک پوشش کامل بر روی سطح سیمان قرار بگیرد و با استفاده از چسب مناسب به سیمان چسبانده شوند. بعد از این مرحله باید یک کف‌پوش یا کف سختی بر روی ایزوگام نصب شود تا به سیستم عایق حرارتی کمک کند و عملکرد آن را بهبود ببخشد. در نهایت نیز باید لایه‌ای از فوم یا مواد دیگر به‌عنوان لایه آخر و به‌عنوان پوشش نهایی برای سیستم عایق حرارتی نصب شود. همان‌طور که گفته شد برای چسباندن ایزوگام روی سیمان باید توجه زیادی به آماده‌سازی و زیرسازی آن داشت. برای تمیز کردن و صاف کردن سطح سیمان می‌توان از مواد شوینده، ابزارهای تمیز کاری مانند برس و … استفاده کرد و منتظر ماند تا سطح سیمان به صورت کامل خشک شود. به هیچ عنوان نباید ایزوگام را بر روی سیمان مرطوب نصب کرد.
انجام سیمان‌کاری بر روی ایزوگام
ازآنجایی‌که همیشه لایه عایق ایزوگام بر روی سیمان و سطوح این‌چنین نصب می‌شود این سؤال پیش می‌آید که آیا می‌توان سیمان را بر روی ایزوگام اجرا کرد. در پاسخ باید گفت می‌توان این کار را انجام داد. این کار برای تقویت هر چه بیشتر ایزوگام انجام خواهد شد. برای سیمان‌کاری بر روی ایزوگام نیز باید شرایط لازم را فراهم کرد.
- در مرحله اول باید بررسی کرد که آیا ایزوگام تحمل سیمان‌کاری را دارد یا خیر. چنانچه سطح عایق ایزوگام برای این کار مناسب نباشد حتماً باید از پرایمر استفاده کرده و مقاومت آن را افزایش داد در غیر این صورت ممکن است که عایق دچار آسیب و خسارت شود.
- در مرحله دوم لازم است که از توری‌های پلیمری استفاده کرد. این توری‌ها مانع از حرکت سیمان بعد از خشک شدن می‌شود. مش یا توری پلیمری می‌تواند باعث چسبندگی بیشتر سیمان به سطح ایزوگام شده و به بهبود عملکرد آن کمک کند.
- در مرحله سوم و بعد از اتمام کار باید آبخوری سیمان به صورت مرتب انجام شود تا به استحکام و یکپارچگی مورد نظر برسد. توصیه می‌شود که آبخوری سیمان صبح زود و یا غروب انجام شود و از آبخوری کردن سیمان در اواسط روز و پیک دما خودداری شود.
بهترین زمان برای چسباندن ایزوگام روی سیمان
برای نصب ایزوگام لازم است که به نکات و پارامترهای مختلفی توجه داشت و همان‌طور که گفته شد فراهم کردن شرایط برای نصب از مهم‌ترین اقدامات خواهد بود. یکی از مهم‌ترین نکاتی که در زمان نصب و اجرای ایزوگام باید به آن توجه داشت زمان اجرا است. با توجه به نکاتی که گفته شد باید زمانی اقدام به نصب ایزوگام کرد که میزان رطوبت سطح سیمان و همچنین رطوبت هوا نزدیک به صفر باشد. بهترین زمان برای نصب ایزوگام بر روی سطح سیمان فصول گرم سال و زمان هایی است که هوا کاملاً آفتابی باشد. در حقیقت گرمای هوا می‌تواند به نصب بهتر و باکیفیت‌تر ایزوگام کمک کند. به هیچ عنوان نباید در روزهای ابری و بارانی اقدام به نصب ایزوگام کرد چرا که در این حالت چسبندگی مناسبی نخواهد داشت و ممکن است که عایق ایزوگام دچاری مشکلاتی همچون نشتی آب، تاول‌زدگی، شکستگی و … شود.
هزینه نصب ایزوگام بر روی سیمان
هزینه و قیمت نصب ایزوگام بر روی سیمان می‌تواند تحت تاثیر فاکتورها و عوامل مختلفی باشد و نمی‌تواند نرخ دقیق و مشخصی برای آن عنوان داشت. از جمله مهم‌ترین پارامترهایی که می‌تواند بر روی تعیین هزینه نهایی نصب ایزوگام بر روی سیمان مؤثر باشد می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- مساحت نصب که به فضایی گفته می‌شود که باید با استفاده از ایزوگام پوشش داده شود.
- نوع و کیفیت ایزوگام که می‌تواند تحت تاثیر برند سازنده، کیفیت مواد اولیه، استانداردهای تولید، زمان گارانتی و … باشد
- زمان نصب و توجه به شرایط آب و هوایی و تغییرات دمایی
- شرایط اقلیمی و محیطی
- هزینه‌های حمل‌ونقل به محل مورد نظر برای عایق‌کاری
- هزینه‌های مرتبط با تهیه مواد اولیه و متریال مورد نیاز و تجهیزات مورد استفاده برای نصب
- دستمزد نصابان و کارگران عایق کار و …
نحوه استفاده صحیح و مراقبت از ایزوگام
ایزوگام نیز همانند سایر مواد و مصالح دیگر بعد از نصب و اجرا نیازمند مراقبت و نگهداری است در غیر این صورت طول عمر آن کاهش پیدا کرده و دچار خسارت و آسیب می‌شود.
- ایزوگام باید به صورت سالانه خصوصاً در فصول سرد سال بازدید شود.
- از قرار دادن اجسام سنگین، نوک تیز و برنده بر روی ایزوگام خودداری شود
- در صورت قرار دادن لوازمی همچون کولر، آنتن و … بر روی آن حتماً باید از پایه‌های پهن (مانند سرامیک) و مناسب استفاده شود.
- سطح سیمان باید شیب بندی مناسبی داشته باشد تا از تجمع آب در نقاط مختلف ایزوگام جلوگیری شود.
- از قرار دادن مواد اشتعال‌پذیر بر روی ایزوگام باید خودداری شود
- ایزوگام‌هایی که دارای لایه فویل محافظ هستند نباید آسیب ببیند چرا که امکان نفوذ آب و رطوبت در آن‌ها زیاد می‌شود.
- در فصول سرد باید از یخ‌زدگی آب بر روی سطح ایزوگام جلوگیری کرد.
- نقاط آسیب‌دیده ایزوگام باید به‌سرعت ترمیم و تعمیر شده و از گسترش آن‌ها جلوگیری شود.
جمع‌بندی نهایی
ایزوگام به‌عنوان یکی از پیشرفته‌ترین عایق‌های از پیش‌ساخته جایگزین بسیار خوبی برای قیرگونی و عایق‌های سنتی است و جایگاه ویژه‌ای در صنایع مختلف خصوصاً ساختمان‌سازی دارد. چسباندن ایزوگام روی سیمان در 4 مرحله اصلی شامل پاک‌سازی سطح سیمان، آماده‌سازی سطح سیمان، نصب ایزوگام و پوشش دهی و تثبیت نهایی انجام می‌شود و لازم است که در زمان اجرای آن به قواعد، استانداردها و نکات اجرایی توجه ویژه‌ای داشت.