در این مطلب از بلاگ قیر غرب نیکان به بررسی مهم‌ترین مزایای استفاده از گیلسونایت در پوشش روسازی پرداخته ایم. گیلسونایت یا قیر طبیعی به‌عنوان یکی از منابع زیرزمینی با ارزش و کاربردی استفاده‌های متعددی در بسیاری از صنایع داشته و امروزه بیش از 150 کاربرد برای آن عنوان شده است. استفاده از گیلسونایت در پوشش روسازی یکی از رایج‌ترین کاربردهای این ماده طبیعی است که به علت داشتن ویژگی‌هایی همچون داشتن آسفالتین و نیتروژن زیاد، حل شوندگی عالی در حلال‌های ارگانیک، سازگاری بالا با مواد نفتی، آب‌گریزی عالی، مقاومت بالا در برابر اسید و باز و … می‌باشد.
گیلسونایت در مقایسه با قیرهای پالایشگاهی از قابلیت‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فردی برخوردار است و مواد معدنی ویژه‌ای دارد.
آسفالت به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مواد در پوشش‌های روسازی شناخته می‌شود که جایگاه ویژه‌ای در صنعت راه‌سازی سراسر جهان دارد و امروزه استفاده از گیلسونایت در تولید آسفالت رواج ویژه‌ای پیدا کرده است.
مهم‌ترین فواید استفاده از گیلسونایت در پوشش روسازی
قیر طبیعی یا گیلسونایت در اصل به نوعی هیدروکربن خالص گفته می‌شود که در دمای 160 تا 220 درجه سانتی‌گراد ذوب خواهد شد. گازهای فرار موجود در گیلسونایت می‌توانند در دمای 350 درجه جدا شوند و در دمای 800 درجه نیز فقط خاکستر موجود باقی خواهند ماند که شامل موادی همچون اکسید سیلیسیوم، اکسید آلومینیوم، کربنات کلسیم، اکسید گوگرد، اکسید منیزیم و … است.
گیلسونایت شباهت زیادی به زغال دارد و در حقیقت همان قیر پالایشگاهی است که فاقد گاز می‌باشد. قیر طبیعی یا گیلسونایت ماده‌ای سیاه، سخت، براق و شکننده است و می‌تواند به‌صورت پودر گیلسونایت یا کلوخه‌ای استفاده شود.
همان‌طور که گفته شد قیر طبیعی که با نام بیتومن نیز شناخته می‌شود ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی همچون داشتن مقدار زیادی نیتروژن به شکل پیرول، پیریدین و گروه‌های تابع آمیدی، میزان کم اکسیژن، داشتن آسفالتین بالا، وزن مولکولی زیاد، میزان بالای حل شوندگی در حلال‌های ارگانیک، سازگاری بالا با مواد نفتی، خلوص بالا، آب‌گریزی عالی و عایق رطوبتی، داشتن نقطه نرمی بین ۱۶۰ تا ۲۲۰ درجه سانتی‌گراد است و … دارد که باعث شده است کاربردهای متعددی داشته باشد.
آسفالت و ایزوگام از جمله رایج‌ترین مواد در پوشش‌های روسازی هستند که امروزه از گیلسونایت استفاده می‌کنند. از جمله مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از گیلسونایت در پوشش‌های روسازی می‌توان موارد زیر را عنوان نمود:
افزایش مقاومت کششی پوشش‌ها
یکی از مهم‌ترین مزیت‌ها و فوایدی که استفاده از Gilsonite در تولید پوشش‌های روسازی دارد افزایش مقاومت کششی است. این ماده می‌تواند در محیط‌های عادی و مرطوب مقاومت بالایی داشته باشد. با توجه به آنکه قیر طبیعی از پایداری بالایی برخوردار است باعث می‌شود که پوشش‌ها در برابر تغییرات ظاهری و تغییر شکل‌ها مقاومت خوبی داشته باشند.
افزایش مقاومت فشاری پوشش‌ها
استفاده از گیلسونایت در پوشش‌های روسازی به افزایش مقاومت فشاری آنها کمک ویژه‌ای می‌کند به همین دلیل است که امروزه حتی آسفالت‌ها و پوشش‌هایی که با قیرهای پالایشگاهی تولید می‌شوند با کمک قیر طبیعی اصلاح می‌گردند. گیلسونایت باعث می‌شود که پوشش روسازی در برابر فشارها تحمل بالایی داشته باشد و کمتر دچار تغییر شکل و آسیب شود.
افزایش طول عمر پوشش‌ها
یکی دیگر از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از گیلسونایت در پوشش روسازی افزایش طول عمر آنها است. همان‌طور که گفته شد گیلسونایت برخلاف قیرهای پالایشگاهی دارای مقادیر زیادی از مواد معدنی است و می‌تواند در افزایش طول عمر آسفالت، ایزوگام و … مؤثر باشد. با توجه به آنکه گیلسونایت در برابر نفوذ آب مقاومت بالایی دارد و در برابر فشار و تغییرات دمایی نیز می‌تواند به‌خوبی دوام بیاورد به افزایش طول عمر پوشش‌ها کمک ویژه‌ای خواهد کرد. به‌صورت کلی گیلسونایت می‌تواند عمر آسفالت‌ها را تا 10 برابر افزایش دهد.
مقاومت در برابر ترک‌خوردگی
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های گیلسونایت داشتن ویسکوزیته بالا است به همین دلیل زمانی که در تولید پوشش‌های روسازی از آن استفاده می‌شود می‌تواند مانع از ترک‌خوردگی و شیار برداشتن آنها شود. استفاده از گیلسونایت برای تولید پوشش‌های محافظتی در لوله‌های نفت و گاز امروزه رواج بالایی پیدا کرده است. چراکه این ماده از خوردگی و زنگ‌زدگی فلزات به‌خوبی جلوگیری می‌کند.
صرفه اقتصادی و امکان بازیافت پوشش‌های روسازی
از دیگر مزایای استفاده از پودر قیر معدنی در پوشش‌های روسازی می‌توان به قابلیت بازیافت آنها اشاره کرد. آسفالت‌هایی که با استفاده از گیلسونایت تولید می‌شوند به راحتی قابل بازیافت هستند. به‌گونه‌ای که حتی مواد بازیافتی به اندازی مواد نو کارایی و قابلیت داشته باشند.
گیلسونایت به سبب خواصی همچون استحکام بالا، مقاومت خستگی عالی، کاهش حساسیت‌های دمایی، مقاومت در برابر تغییر شکل، آب‌گریزی و … سازگاری بالایی با محیط‌های مختلف دارد استفاده از آن در تولید پوشش‌ها می‌تواند صرفه اقتصادی بالایی نیز داشته باشد.
- از دیگر مزیت‌های استفاده از گیلسونایت در پوشش‌های روسازی می‌توان به مواردی همچون حفظ میزان انعطاف‌پذیری پوشش‌ها، افزایش مقاومت در برابر نفوذ آب، افزایش کیفیت پوشش‌های روسازی و … اشاره کرد.
- از مهم‌ترین کاربردهای گیلسونایت در صنایع مختلف دیگر نیز می‌توان به مواردی همچون استفاده از گیلسونایت در صنایع رنگسازی و اپوکسی، عایق سازی، تولید جوهر و صنعت چاپ، صنایع ریخته‌گری، حفاری، فولاد، صنعت پزشکی و … اشاره کرد.
خرید گیلسونایت
پودر گیلسونایت امروزه در بسیاری از کشورهای مطرح جهان مورد توجه قرار گرفته است چراکه می‌تواند تأثیر بسیار زیادی در رونق اقتصادی در صنایع مختلف داشته باشد. کشور ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های این ماده معدنی شناخته می‌شود. قیمت گیلسونایت می‌تواند تحت تأثیر فاکتورها و پارامترهای مختلفی قرار بگیرد که مهم‌ترین آنها شامل مواردی همچون درجه نرمی، درجه اشتعال، میزان تقاضا، شکل و اندازه، میزان کربن، کیفیت و درجه‌بندی قیر معدنی، میزان خاکستر (Ash) و مش (Mesh)، وزن مخصوص، درجه نفوذ، نحوه بسته‌بندی، فصل استخراج قیر، منطقه برداشت قیر و … هستند.
آسفالت طبیعی
همان‌طور که گفته شد امروزه آسفالت نقش پررنگی در صنعت راه‌سازی در سراسر جهان دارد. هرچند که استفاده از قیرهای پالایشگاهی برای تولید آسفالت رواج بیشتری دارد. اما استفاده از قیر طبیعی یا بیتومن می‌تواند موجب افزایش کیفیت، طول عمر، مقاومت و پایداری آن شود. امروزه دریاچه‌های وسیعی از آسفالت‌های طبیعی در کشورهای مختلف جهان مانند کانادا و کشورهای آفریقایی وجود دارند و قطعاً در آینده کیفیت آسفالت‌ها و پوشش‌های روسازی بسیار بهتر خواهد شد.
جمع‌بندی نهایی
قیر معدنی یا گیلسونایت دارای ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی است و بیش از 150 کاربرد مختلف دارد و در صنایع متعددی استفاده می‌شود. از مهم‌ترین مزایای استفاده از گیلسونایت در پوشش‌های روسازی می‌توان به افزایش مقاومت کششی، افزایش مقاومت فشاری، افزایش طول عمر، صرفه بالای اقتصادی و … اشاره کرد.