گردو از جمله میوه‌های خشک محبوبی است که سرشار از مواد غذایی متعددی همچون آب، پروتئین، چربی، کربوهیدرات، فیبرها، ویتامین‌ها و … است و مصرف 100 گرم از آن می‌تواند میزان ۲٬۷۴۰ کیلوژول (۶۵۴ کیلوکالری) انرژی مورد نیاز بدن را تامین کند. ترکیبات و مواد موجود در گردو به عنوان یک محصول ارگانیک می‌تواند در درمان بسیاری از بیماری‌ها مؤثر باشد هر چند که گردو همانند تمام گیاهان و میوه‌های موجود در طبیعت در کنار مزیت‌ها می‌تواند مضراتی نیز داشته باشد. در حقیقت از گذشته و در طب سنتی تاکنون از ریشه تا ساقه و برگ درخت گردو استفاده‌های خوراکی و پزشکی متعددی شده است. در ادامه مطلب به بررسی و معرفی خواص و عوارض مصرف گردو برای کبد چرب پرداخته خواهد شد.
آشنایی با بیماری کبد چرب
کبد به عنوان یکی از مهم‌ترین اعضای بدن شناخته می‌شود که همانند یک فیلتر مواد مفید و مؤثر وارد شده به بدن را نگه داشته و مواد بی‌فایده و مضر را دفع می‌کند. در اصل کبد سموم را از بدن دفع کرده و صفرا تولید می‌کند. صفرا پروتئینی است چربی‌ها را در بدن به اسید چرب تبدیل می‌کند تا هضم شده و برای سوخت‌وساز بدن قابل مصرف شوند. یکی از مشکلات شایعی که می‌تواند برای کبد ایجاد شود افزایش میزان چربی است که می‌تواند در اثر تغذیه نامناسب، عدم تحرک و ورزش، مصرف مشروبات الکلی، بیماری‌های دیابت، چربی خون، فشار خون، کم کاری تیروئید، چاقی، مصرف برخی از داروها و … ایجاد شود. در اصل زمانی که عملکرد کبد دچار اختلال شود میزان چربی آن افزایش پیدا می‌کند و باعث بروز مشکلات متعدد در بدن فرد می‌گردد. ضعف، خستگی، احساس سنگینی و فشار در ناحیه فوقانی و راست شکم و … از نشانه‌های بیماری کبد چرب هستند.
خواص گردو برای کبد چرب
همان‌طور که گفته شد بیماری کبد چرب می‌تواند در اثر عوامل و دلایل مختلفی بروز پیدا کند که تغذیه نامناسب و عدم تحرک از مهم‌ترین آن‌ها است. امروزه افراد به واسطه مشغله‌های کاری زیاد و کمبود زمان از انواع غذاهای فست فودی و ناسالم استفاده می‌کنند و همین امر می‌تواند منجر به بروز بسیاری از بیماری‌ها شود. استفاده از میوه‌ها و غذاهای سالم و طبیعی در کنار ورزش کردن می‌تواند تا حد بسیار زیادی از بروز انواع بیماری‌ها جلوگیری کرده و حتی بسیاری از آن‌ها را درمان کند. از جمله مهم‌ترین خواص گردو برای کبد می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
برخورداری از اسیدهای چرب امگا ۳
بر اساس بسیاری از تحقیقات انجام شده بر روی کبد و نقش اسیدهای چرب امگا سه در سلامت آن مشخص شده است که این اسیدها می‌توانند چربی کبد را به میزان قابل توجهی کاهش بدهند و به بهبود سلامت آن کمک کنند. گردو یکی از منابع غذایی است که سرشار از امگا 3 می‌باشد به همین دلیل مصرف آن می‌تواند نقش پررنگی در کاهش میزان چربی کبد داشته باشد.
وجود آنتی‌اکسیدان‌های متعدد
یکی دیگر از مطالعات مهمی که در حوزه سلامت و بهداشت کبد صورت گرفته است، نقش آنتی‌اکسیدان‌ها در کاهش چربی‌ها است. گردو در مقایسه با سایر مغزیجات و آجیل‌ها از آنتی‌اکسیدان‌ها بیشتر و قوی‌تری برخوردار است و همین امر موجب می‌شود که در کاهش انواع چربی‌های الکلی و غیرالکلی کبد موثر باشد. نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که درصد بالایی از آنتی‌اکسیدان‌های گردو در پوست کاغذی و بسیار نازک آن که بر روی مغز گردو کشیده شده است وجود دارد. در اصل مصرف گردو باعث می‌شود چربی‌های مضر یا LDL در بدن اکسید نشود و در نتیجه میزان چربی‌های کبد کاهش پیدا کند. اکسید شدن LDL مهم‌ترین عامل انسداد عروق خونی و تجمع چربی در نقاط مختلف بدن است.
جلوگیری از آسیب‌دیدگی کبد
در اصل چربی کبد می‌تواند چالش‌ها و مشکلات متعددی برای سایر اعضای بدن ایجاد کرده و منجر به بیماری‌های مختلفی شود و جلوگیری از این بیماری‌ها از مهم‌ترین خواص گردو برای کبد هستند. از مهم‌ترین آسیب‌هایی که چربی بالای کبد در بدن ایجاد می‌کند می‌توان به سیروز کبدی، هپاتیت الکلی، سرطان کبد و … اشاره کرد. پلی‌فنول‌های موجود در گردو از کبد در برابر آسیب‌های ناشی از مواد سمی مانند دی-گالاکتوز آمین و تتراکلرید کربن محافظت کرده و از بروز چنین بیماری‌های خطرناکی تا حد زیادی جلوگیری می‌کند. گلوتاتیون موجود در گردو همراه با امگا 3 می‌تواند پاک‌سازی و سم‌زدایی کبد را به خوبی انجام داده و به بهبود عملکرد آن کمک کنند.
تقویت عملکرد کبد
یکی دیگر از دلایلی که نشان می‌دهد گردو برای کبد چرب خوب است، تأثیر این ماده در تقویت عملکرد کبد است. وجود مواد مختلفی همچون مواد معدنی و اسیدهای آمینه مانند آرژنین می‌توانند در پاک‌سازی و سم‌زدایی کبد موثر باشند و در نهایت عملکرد آن را بهبود ببخشند. همچنین ویتامین‌های موجود در گردو مانند ویتامین E می‌تواند به سلامت بیشتر کبد کمک کند و از بروز بیماری‌هایی همچون چاقی که از مهم‌ترین دلایل چربی کبد هستند جلوگیری کند.
- استفاده از گردو به عنوان یک جایگزین عالی و مفید غذاهای فست فودی و ناسالم می‌تواند به تغذیه سالم افراد کمک کند که در نهایت منجر به جلوگیری از چاقی، دیابت، فشار خون، چربی خون و … می‌شود. جلوگیری از ابتلا به هر کدام از بیماری‌های گفته شده می‌تواند در سلامت کبد و بهبود عملکرد آن مؤثر باشد.
مضرات گردو برای کبد چرب
گردو اگرچه می‌تواند فواید زیادی برای بهبود عملکرد کبد و جلوگیری از تجمع چربی در آن داشته باشد اما استفاده بیش از حد از آن نیز می‌تواند مضرات متعددی به همراه داشته باشد و نتیجه عکس بدهد. به صورت کلی آجیل‌هایی همچون گردو بادام، بادام هندی، فندق، ماکادمیا و پسته سرشار از چربی‌های اشباع نشده هستند و می‌توانند نقش پررنگی در کاهش بسیاری از بیماری‌ها داشته باشند و آنزیم‌های کبدی GGT، ALT و AST را به شدت کم کنند. استفاده بیش از حد از گردو می‌تواند مضراتی نیز داشته باشد که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:
افزایش وزن
مصرف بیش از اندازه گردو به واسطه ترکیبات، منابع و انرژی فراوان می‌تواند منجر به افزایش وزن شود و این اضافه وزن در دراز مدت می‌تواند مشکلات متعددی برای اعضای داخلی بدن ایجاد کند. در اصل یکی از دلایل اصلی اختلال در عملکرد کبد، اضافه وزن است. همچنین مصرف زیاد گردو می‌تواند حساسیت‌های غذایی متعددی در بدن ایجاد کند که در نهایت این حساسیت‌ها می‌توانند مشکلات جدی‌تری برای بدن ایجاد کنند.
اختلال در عملکرد کبد
همان‌طور که گفته شد کبد به عنوان تصفیه خانه بدن شناخته می‌شود و ورود سموم مختلف جلوگیری می‌کند. از آنجایی که گردو سرشار از اگزالات است، مصرف بالای آن می‌تواند منجر به ایجاد سنگ کلیه در فرد شود و کبد نیز به سختی قادر به پاک‌سازی این مواد از بدن می‌شود. همچنین مصرف بالای اسیدهای چرب امگا 3 که در گردو موجود هستند می‌تواند منجر به عوارض بالقوه از جمله افزایش خطر خونریزی و کاهش لخته شدن خون شود. افرادی که سابقه هرگونه بیماری داشته باشند باید قبل از مصرف گردو با پزشک خود مشورت کرده و از مصرف بالای آن خودداری نمایند. در مقاله دیگری از سایت قیر غرب به بررسی پودر پوست گردو و خواص و کاربردهای آن پرداخته شده که می‌تواند اطلاعات مفیدی در اختیار خواننده‌ها قرار بدهد.
نکات مهم در مصرف گردو
گردو یک ماده غذایی مقوی و مفید است و استفاده از آن برای همه افراد می‌تواند مزیت‌های متعددی داشته باشد اما برای آنکه تأثیر مناسبی در بدن فرد داشته باشد و مشکل و چالشی برای او ایجاد نکند باید به نکات مختلفی در مصرف آن توجه داشت. در اصل نباید فواید و خواص گردو برای کبد منجر به استفاده بیش از حد و نادرست آن شود. همان‌طور که استفاده از والنات شل در طب سنتی و صنایع مختلف نیازمند رعایت نکات مختلفی است، از مهم‌ترین نکاتی که در مصرف گردو باید رعایت کرد می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- افراد برای مصرف گردو باید به وعده‌های روزانه توصیه شده و متعادل پایبند باشند
- گردو باید به تدریج وارد برنامه غذایی فرد شود و به صورت افراطی استفاده نشود.
- در زمان مصرف گردو باید به عکس‌العمل‌های بدن توجه داشت و در صورت مشاهده هرگونه حساسیت و ناراحتی باید مصرف آن را دوباره تنظیم کرد.
- در صورتی که فرد از داروهای خاصی استفاده می‌کند، برای مصرف گردو حتما باید با پزشک خود مشاوره داشته باشد چرا که گردو می‌تواند تداخل‌های دارویی مختلفی ایجاد کرد و باعث اختلال در عملکرد آن‌ها شود.
- بهترین زمان برای مصرف گردو صبح است و حتی‌الامکان باید از مصرف آن در شب خصوصاً زمان خواب پرهیز شود.
جمع‌بندی نهایی
کبد چرب یکی از رایج‌ترین بیماری‌هایی است که در اثر چاقی، عدم تحرک، دیابت و … در افراد پدیدار می‌شود. از جمله فواید و خواص گردو برای کبد می‌توان به مواردی همچون پاک‌سازی و سم‌زدایی از کبد، برخورداری از اسیدهای چرب امگا ۳، وجود آنتی‌اکسیدان‌های متعدد، جلوگیری از آسیب‌دیدگی کبد، تقویت عملکرد کبد و … اشاره کرد. البته باید توجه داشت که استفاده بیش از حد گردو می‌تواند مضراتی همچون افزایش وزن و ایجاد اختلال در عملکرد کبد داشته باشد.